Αιτίες εμβοών

Dr. Λάμπρος Ι. Καρελάς MD

  • Ωτορινολαρυγγολόγος - Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου

  • Ειδικευθείς στην ΩΡΛ Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Μετεκπαιδευθείς στη Γερμανία HNO Κλινική του Πανεπιστημίου Ερλάνγκεν Νυρεμβέργη.

☎️ Τηλ. 2441029674 Κιν. 6932240365 🌐 lkarelas@yahoo.gr facebook

Όρκος του Ιπποκράτη ΩΡΛ Καρελάς Καρδίτσα
Ο γιατρός είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Ο γιατρός είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Αιτίες των εμβοών

Συχνές αιτίες των εμβοών

Σε πολλούς ανθρώπους, εμβοές στα αυτιά προκαλούνται από μία από αυτές τις αιτίες:

• Απώλεια ακοής που σχετίζεται με την ηλικία. Σε πολλούς ανθρώπους, η ακοή επιδεινώνεται με την ηλικία, συνήθως αρχίζει περίπου στην ηλικία των 60 ετών. Η απώλεια της ακοής μπορεί να προκαλέσει βουητό αυτιών. Ο ιατρικός όρος για αυτό το είδος της απώλειας της ακοής είναι η πρεσβυακουσία.

• Η έκθεση σε δυνατό θόρυβο. Δυνατοί θόρυβοι, όπως αυτοί από τα κομπρεσέρ, τα αλυσοπρίονα και τα πυροβόλα όπλα, μπορεί να σχετίζονται με απώλεια ακοής. Φορητές συσκευές μουσικής, όπως MP3 players ή iPod, επίσης, μπορεί να προκαλέσουν μείωση ακοής, αν παίζουν δυνατά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Παροδικές εμβοές προκαλούνται από τη βραχυχρόνια έκθεση σε δυνατό θόρυβο, όπως η παρακολούθηση μιας συναυλίας, η μακροχρόνια έκθεση όμως σε δυνατό θόρυβο μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη.

• Απόφραξη, βούλωμα απο κερί (βύσμα κυψελίδας). Η κυψελίδα προστατεύει τον έξω ακουστικό πόρο του αυτιού με την παγίδευση βρωμιάς και την επιβράδυνση της αύξησης των βακτηρίων. Όταν συσσωρεύεται πάρα πολύ κυψελίδα, γίνεται σαν σκληρό βύσμα, προκαλώντας πτώση της ακοής ή ερεθισμό του τυμπάνου, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε βουητό αυτιού.

• Εξωτερική, μέση, και εκκριτική ωτίτιδα. Οι ωτίτιδες και η συλογή υγρού πίσω από το τύμπανο, στό μέσο αυτί, προκαλούν βαρηκοία αγωγιμότητος και βούισμα αυτιού.

• Διαταραχές (δυσλειτουργία) της Ευσταχιανής σάλπιγγας προκαλούν βαρηκοία αγωγιμότητος και βουητό αυτιών.

• Σκλήρυνση των οστών στο μέσο αυτί (ωτοσκλήρυνση) μπορεί να επηρεάσει την ακοή σας και να προκαλέσει εμβοές. Αυτή η κατάσταση, που προκαλείται από την ανώμαλη παραγωγή οστού, είναι οικογεννής (εμφανίζεται σε οικογένειες).

Άλλες αιτίες των εμβοών

Ορισμένες από τις αιτίες των εμβοών είναι λιγότερο συχνές. Αυτές είναι:

• Νόσος του Meniere. Αυτή η διαταραχή προκαλείται από την ανώμαλη σύνθεση ή πίεση του υγρού στο εσωτερικό αυτί. Προκαλεί ιλίγγους, νευροαισθητήρια βαρηκοΐα, και βουητό αυτιού.

• Το άγχος και η κατάθλιψη. Αυτές οι καταστάσεις που συχνά σχετίζονται με εμβοές, φαίνεται να επιδεινώνουν παρά να προκαλούν τις εμβοές.

• Διαταραχές της κροταφογναθικής αρθρώσεως (Σύνδρομο κροταφογναθικής άρθρωσης). Προβλήματα με την άρθρωση του σαγονιού, (σε κάθε πλευρά του κεφαλιού σας, μπροστά από τα αυτιά), μπορεί να προκαλέσουν βούισμα αυτιών.

• Διάτρηση (τρύπα) της τυμπανικής μεμβράνης. Προκαλεί βαρηκοΐα αγωγιμότητος και βούισμα αυτιού

• Μυοκλωνία μέσου αυτιού. Είναι ακούσιες συσπάσεις των δύο μικρών μυών του μέσου αυτιού (τείνων το τύμπανο μυς και μυς του αναβολέως).

• Υπερώια μυοκλωνία. Είναι ακούσιες συσπάσεις μυών της μαλθακής (μαλακής) υπερώας (ουρανίσκου), που γίνονται ακουστές στο αυτί.

• Τραυματισμοί στο αυτί, στο κεφάλι ή τον αυχένα. Οι διαταραχές μπορεί να επηρεάσουν το μέσο και το εσωτερικό αυτί, το ακουστικό νεύρο ή τη λειτουργία του εγκεφάλου που συνδέεται με την ακοή (ακουστικό κέντρο). Αυτοί οι τραυματισμοί γενικά προκαλούν εμβοές σε ένα μόνο αυτί.

• Διάσειση του λαβυρίνθου. Προκαλείται μετά από κάκωση της κεφαλής και ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει ταυτόχρονα κυμαινόμενη βαρηκοΐα και εμβοές.

• Ακουστικό νευρίνωμα. Είναι καλοήθης όγκος που αναπτύσσεται στο ακουστικό νεύρο που ελέγχει την ακοή και την ισορροπία, και προκαλεί Ίλιγγο, βαρηκοΐα, και εμβοές υψηλής συχνότητας Συνήθως προκαλεί εμβοές σε ένα μόνο αυτί.

• Νευροαισθητήριος βαρηκοΐα. Απο οποιαδήποτε αιτία και αν προκαλείται η βαρυκοία αυτή συνήθως συνοδεύεται από εμβοές. Εκτός των άλλων αιτίων μπορεί να οφείλεται σε κληρονομικότητα και φάρμακα.

• Σκλήρυνση κατά πλάκας. Εμβοές εμφανίζονται επίσης σε κεντρικού τύπου και συχνά ασαφούς εντόπισης βλάβες, όπως απομυελλινωτικά νοσήματα (πολλαπλή σκλήρυνση)

κουδούνισμα στα αυτιά, σφύριγμα στα αυτιά, φύσημα στα αυτιά, βούιζμα στα αυτιά

Φάρμακα που μπορεί να προκαλέσουν εμβοές

Μια σειρά από φάρμακα (πάνω από 200), μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τις εμβοές. Γενικά, όσο υψηλότερη είναι η δόση του φαρμάκου, τόσο χειρότερες γίνονται οι εμβοές. Συχνά το ανεπιθύμητο βουητό στα αυτιά εξαφανίζεται όταν σταματήσετε να χρησιμοποιείτε αυτά τα φάρμακα.

Φάρμακα που είναι γνωστό ότι προκαλούν ή επιδεινώνουν τις εμβοές περιλαμβάνουν:

• Αντιβιοτικά, συμπεριλαμβανομένης της χλωραμφενικόλης, ερυθρομυκίνης, γενταμυκίνης, βανκομυκίνης,τομπραμυκίνης, και βλεομυκίνης.

• Αντικαρκινικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων και των mechlorethamine, και βινκριστίνη

• Διουρητικά χάπια, όπως βουμετανίδη, εθακρυνικό οξύ, και φουροσεμίδη

• Η κινίνη που χρησιμοποιείται για την ελονοσία.

• Η Χλωροκίνη, ένα φάρμακο κατά της ελονοσίας επίσης.

• Η Ασπιρίνη σπάνια όταν λαμβάνονται υψηλές δόσεις (12 ή περισσότερες την ημέρα). Η χαμηλή δόση που προβλέπεται για καρδιακά προβλήματα είναι απίθανο να έχει οποιαδήποτε επίδραση.

Εμβοές (βουιτά στα αυτιά) μπορεί επίσης να εμφανιστούν λόγω της διακοπής των θεραπευτικών δόσεων των βενζοδιαζεπινών (ηρεμιστικών χαπιών) ως μέρος του συνδρόμου στέρησης βενζοδιαζεπινών. Μπορεί μερικές φορές να είναι ένα παρατεταμένο σύμπτωμα από διακοπή βενζοδιαζεπινών και παραμένουν για πολλούς μήνες.

Αίτια υποκειμενικών εμβοών

- Από τα συχνότερα και απλούστερα αίτια εμβοών (βουητά στα αυτιά) είναι η κατάληψη του έξω ακουστικού πόρου από κυψελίδα ή ξένο σώμα, κάτι που εύκολα διαγιγνώσκεται και αντιμετωπίζεται.

- Οι εμβοές είναι πιο συχνές σε άτομα με απώλεια ακοής. Ο επιπολασμός των εμβοών είναι μεγαλύτερος μεταξύ των ανθρώπων με προβλήματα ακοής, αλλά η σοβαρότητα στις εμβοές σχετίζεται ελάχιστα με το βαθμό απώλειας της ακοής. Είναι επίσης πολύ πιθανό να έχουμε εμβοές, με ένα εντελώς φυσιολογικό ακουόγραμμα.

- Είναι σπάνιο ασθενής να πάσχει από βαρηκοΐα χωρίς αυτή να συνοδεύεται από εμβοές, ενδεχομένως μάλιστα να μην έχει γίνει αντιληπτή η ακουστική έκπτωση και οι εμβοές να αποτελέσουν την αφορμή για την ανάδειξη της. Συνεπώς η συχνότερη κατάσταση που συνοδεύεται από εμβοές είναι η βαρηκοΐα.

- Συνεχείς, αμφοτερόπλευρες και υψηλής συχνότητας εμβοές (σαν λεπτό σφύριγμα), συχνά συνοδεύουν τη βαρηκοΐα από θόρυβο, την πρεσβυακοΐα (βαρηκοΐα των ηλικιωμένων) και τη βαρηκοΐα από επίδραση ωτοτοξικών φαρμάκων (αμινογλυκοσίδες, διουρητικά, σαλικυλικά).

- Απαιτείται προσεκτική και λεπτομερής διερεύνηση του συμπτώματος των εμβοών (ειδικά όταν είναι μονόπλευρες), ώστε να μη διαφύγει της διάγνωσης σημαντικό οργανικό αίτιο όπως π.χ. το ακουστικό νευρίνωμα, το οποίο είναι καλοήθης όγκος, που αναπτύσσεται επί του ακουστικού νεύρου (πρόκειται για σβάνωμα), πιέζοντας το και προκαλώντας συμπτώματα.

- Εμβοές υπάρχουν συχνά σε συλλογή υγρού (εκκριτική ωτίτιδα), όταν μετά από κάποιο κρυολόγημα ή λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού επισυμβαίνει απόφραξη των ευσταχιανών σαλπίγγων και προβληματικός αερισμός του μέσου ωτός. Στην εν λόγω κατάσταση γίνονται αντιληπτοί και ήχοι, στους οποίους φυσιολογικά δεν αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία (αυτοφωνία), όπως εκείνοι της μάσησης ή το άνοιγμα και το κλείσιμο των βλεφάρων.

- Σχεδόν πάντα από εμβοές συνοδεύονται η ωτοσκλήρυνση (πάθηση κατά την οποία η βάση του αναβολέα αγκυλώνεται επί της ωοειδούς θυρίδος) και η v.Meniere στην οποία εμφανίζεται συμφόρηση του λαβύρινθου από περίσσεια υγρών (λέμφου), δηλαδή ο επονομαζόμενος ύδρωπας του λαβυρίνθου.

- Είναι ιδιαίτερα συχνό να εμφανίζονται και να επιτείνονται οι εμβοές σε περιόδους υπέρμετρου ψυχολογικού stress όπως επί προσωπικών, κοινωνικών και επαγγελματικών δυσχερειών ή σε διαταραχές του ύπνου (αϋπνία) και μελαγχολία.

- Είναι σημαντικό να τονισθεί η δυναμική σχέση που πολλές φορές υπάρχει ανάμεσα στα ακουστικά φαινόμενα (βαρηκοΐα-εμβοές) και στη διαταραγμένη ισορροπία (ζάλη-αστάθεια-ίλιγγος) όπως π.χ. συμβαίνει στη ν. Meniere, όπου λόγω ύδρωπα του λαβύρινθου εκδηλώνεται ίλιγγος, εμβοές και βαρηκοΐα χαμηλών συχνοτήτων.

- Εμβοές εμφανίζονται επίσης σε κεντρικού τύπου και συχνά ασαφούς εντόπισης βλάβες, όπως απομυελλινωτικά νοσήματα (πολλαπλή σκλήρυνση), μετά από επεμβάσεις ανοιχτής καρδιάς ή νευροχειρουργικές επεμβάσεις, μετά από μηνιγγίτιδα ή εγκεφαλίτιδα, σε αιμοδυναμικές διαταραχές όπως υπέρταση και υπόταση, σε υπογλυκαιμία και χρήση ναρκωτικών ουσιών.

εμβοες ωτων εμβοες αυτιων εμβοές στα αυτιά

Αίτια αντικειμενικών εμβοών που συνδέονται με αγγειακές διαταραχές

Σε σπάνιες περιπτώσεις, εμβοές (βουή στα αυτιά) προκαλούνται από μια διαταραχή των αιμοφόρων αγγείων. Αυτό το είδος των εμβοών ονομάζονται σφύζουσες εμβοές. Οι αιτίες περιλαμβάνουν:

• Παραγαγγλίωμα. Είναι αγγειοβριθής όγκος του μέσου ωτός. Προκαλεί συνήθως σφύζουσες ρυθμικές εμβοές.

• Όγκους κεφαλής και τραχήλου. Ένας όγκος που πιέζει τα αιμοφόρα αγγεία στο κεφάλι ή το λαιμό σας (αγγειακό νεόπλασμα) μπορεί να προκαλέσει εμβοές και άλλα συμπτώματα.

• Αθηροσκλήρωση. Με την ηλικία και τη συγκέντρωση της χοληστερόλης, μεγάλα αιμοφόρα αγγεία κοντά στον εγκέφαλο και το έσω αυτί χάνουν κάποια από την ελαστικότητά τους και την ικανότητά τους να λυγίζουν ή να διατείνονται λίγο με κάθε καρδιακό παλμό. Αυτό κάνει τη ροή του αίματος να γίνει πιο έντονη και μερικές φορές πιο θορυβώδης, καθιστώντας ευκολότερο για το αυτί σας για να ανιχνεύσει τους παλμικούς ήχους (beats). Αυτό το είδος των εμβοών μπορεί να ακούγονται και στα δύο αυτιά.

• Η υψηλή αρτηριακή πίεση. Υπέρταση και παράγοντες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση, όπως το στρες, το αλκοόλ και η καφεΐνη, μπορεί να κάνουν πιο αισθητές τις εμβοές.

• Θορυβώδης (τυρβώδης ή στριβιλώδης) ροή του αίματος. Πίεση ή στένωση σε μια αρτηρία στο λαιμό (καρωτιδική αρτηρία) ή φλέβα (σφαγίτιδα φλέβα) μπορεί να προκαλέσει τυρβώδη ροή του αίματος, οδηγώντας σε εμβοές.

• Δυσπλασία των τριχοειδών αγγείων. Μια κατάσταση που ονομάζεται αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία, η οποία εμφανίζεται στις συνδέσεις μεταξύ των αρτηριών και των φλεβών, μπορεί να οδηγήσει σε εμβοές. Αυτό το είδος των εμβοών, γενικά, παρατηρείται σε ένα μόνο αυτί.

Νόσος της καρωτιδικής αρτηρίας

Το πιο συνηθισμένο αγγείο που εμπλέκεται είναι η καρωτίδα στο λαιμό που μεταφέρει αίμα από την καρδιά στο πρόσωπο και τον εγκέφαλο. Οι πλάκες εντός της καρωτιδικής αρτηρίας που δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου μπορούν να προκαλέσουν στροβιλώδη ροή και οι παλμοί μπορούν να μεταδοθούν στο εσωτερικό αυτί. Περιστασιακά, αυτή η αναταραχή μπορεί να ακουστεί με ένα στηθοσκόπιο. Υπάρχουν διάφορες δοκιμές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση αυτής της κατάστασης. Το υπερηχογράφημα της καρωτίδας είναι χρήσιμο. Η αγγειογραφία μαγνητικού συντονισμού (MRA) είναι μια ειδική μαγνητική τομογραφία διαμορφωμένη για να εξετάζει τα αιμοφόρα αγγεία. Η συμβατική αγγειογραφία είναι ίσως ο πιο ακριβής τρόπος ανίχνευσης ενός προβλήματος μέσα στην καρωτιδική αρτηρία. Εδώ, λαμβάνονται ακτίνες Χ του λαιμού και του κρανίου, ενώ εγχέεται σκιαγραφικό στην καρωτιδική αρτηρία.

Δευτερεύουσες αρτηριοφλεβικές δυσπλασίες

Μερικές φορές, μια αρτηρία μπορεί να αδειάσει το αίμα απευθείας σε μια φλέβα, παρακάμπτοντας τα τριχοειδή. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται αρτηριοφλεβική δυσπλασία. Όταν αυτό συμβαίνει κοντά στο εσωτερικό αυτί, η ταραχώδης στροβιλώδης ροή μπορεί να ακουστεί με κάθε κτύπο της καρδιάς.

Η θεραπεία αυτής της διαταραχής περιλαμβάνει εμβολισμό με αγγειογραφία. Αυτό συνεπάγεται την είσοδο ενός καθετήρα από τη βουβωνική χώρα προς την περιοχή της δυσπλασίας. Εγχέεται πρώτα σκιαγραφικό και λαμβάνονται ακτίνες Χ για επιβεβαίωση της παρουσίας της ανωμαλίας. Στη συνέχεια, γίνεται ο εμβολισμός της αρτηρίας.

Η ινιακή αρτηρία συνδέεται ακατάλληλα με την σιγμοειδή φλέβα

Όγκοι

Ένας αριθμός όγκων μπορεί επίσης να προκαλέσει παλμική εμβοή. Το παραγαγγλίωμα είναι γνωστό ότι προκαλεί παλμικές εμβοές. Λιγότερο συχνά, τα μηνιγγιώματα και τα σβαννώματα μπορούν επίσης να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα.

Τα μηνιγγιώματα είναι καλοήθεις όγκοι που προκύπτουν από το κάλυμμα του εγκεφάλου. Τα σβαννώματα είναι καλοήθεις όγκοι που προκύπτουν από τα νεύρα που εισέρχονται ή εξέρχονται από τον εγκέφαλο.

pulse_FULL2glomus tympanicum

Εδώ, ένα glomus tympanicum φαίνεται παλλόμενο στο μέσο αυτί.

pg2_glomus_jug_FULL

Εδώ, ένα glomus jugulare φαίνεται παλλόμενο στον σφαγιτιδικό βολβό.

Εμφανής καρωτιδική αρτηρία

Η έσω καρωτιδική αρτηρία είναι το αγγείο που παρέχει αίμα στον εγκέφαλο. Αυτή πορεύεται κανονικά πολύ κοντά στον κοχλία. Σε σπάνια περίπτωση, μπορεί να πορεύεται απευθείας πάνω στην επιφάνεια του εσωτερικού αυτιού. Στην περίπτωση αυτή, οι παλμοί της καρωτίδας μπορούν να ακουστούν με κάθε κτύπο της καρδιάς. Αυτή είναι μια κατάσταση που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί.

t2a--aca_FULL

Εδώ, η έσω καρωτιδική αρτηρία έρχεται σε επαφή με τη σφύρα του μέσου ωτός, η οποία βρίσκεται σε στενή επαφή μεταδίδοντας ήχους στο εσωτερικό αυτί.

Η καλοήθης ενδοκρανιακή υπέρταση

Η καλοήθης ενδοκρανιακή υπέρταση ή ψευδοόγκος του εγκεφάλου είναι μια κατάσταση που παρατηρείται στα νεαρά, παχύσαρκα θηλυκά όταν υπάρχει αυξημένη πίεση στο κεφάλι. Όταν σχετίζεται με λοίμωξη αυτιού, η κατάσταση ονομάζεται ωτικός υδροκέφαλος. Οι σφύζουσες εμβοές μπορεί να σχετίζονται με πονοκεφάλους, απώλεια ακοής, ανισορροπία και θολή και διπλή όραση. Αυτή η διαταραχή παραμένει ελάχιστα κατανοητή. Υψηλά ή χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Α μπορεί να σχετίζονται με αυτή την κατάσταση. Η θεραπεία σχετίζεται με τη διόρθωση της αυξημένης πίεσης με διουρητικά φάρμακα.

Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των υπερβολικών επιπέδων της βιταμίνης Α και της καλοήθους ενδοκρανιακής υπέρτασης. Η σύνδεση δεν είναι ξεκάθαρη. Υψηλά επίπεδα βιταμίνης Α έχουν βρεθεί στο νωτιαίο υγρό και στον ορό πολλών ασθενών.

Εμβοές που σχετίζονται με μυοκλωνία

Η εμβοή που περιγράφεται ως γρήγορο, φτερούγισμα μπορεί να προκληθεί από την ακούσια σύσπαση των μυών του μέσου αυτιού. Για άγνωστους λόγους, αυτοί οι μύες μπορεί να έχουν περιόδους σπασμού. Μερικές φορές, αυτή η διαταραχή σχετίζεται επίσης με ανεξέλεγκτη σπασμωδική κρίση του προσώπου.

Αν τα συμπτώματα είναι έντονα και επίμονα μια μικρή επέμβαση που γίνεται μέσω του αυτιού για την διατομή των μυών είναι εξαιρετικά αποτελεσματική.

 Ο μυς και ο τένοντας του αναβολέα στο μέσο αυτί.

Ο μυς και ο τένοντας του αναβολέα στο μέσο αυτί.

Ο τένοντας κόβεται για να σταματήσει τους σπασμούς του μυός.

Ο τένοντας κόβεται για να σταματήσει τους σπασμούς του μυός.

Κεντρικά αίτια εμβοών (εγκεφαλικά και ενδοκρανιακά)

• Εγκεφαλομεταβολική ανεπάρκεια ηλικιωμένων (εγκεφαλική ισχαιμία).

• Αγγειακή εγκεφαλική ανεπάρκεια ηλικιωμένων: Απόφραξη Καρωτιδικού Συστήματος.

• Αγγειακή εγκεφαλική ανεπάρκεια: Απόφραξη Σπονδυλοβασικού Συστήματος.

• Ενδοκρανιακά ανευρύσματα.

• Ενδοκρανιακοί όγκοι πρωτοπαθείς.

• Ενδοκρανιακές μεταστάσεις νεοπλασιών (Πχ. Μετάσταση στον εγκέφαλο από Kαρκίνο Πνεύμονος).

• Σκλήρυνση κατά πλάκας.

• Λανθάνοντα Ψυχικά νοσήματα (Νευρώσεις και Ψυχώσεις).


Συστηματικές παθήσεις που προκαλούν εμβοές στα αυτιά

• Aλλεργία (Αλλεργική ρινίτιδα κλπ).

• Υπέρταση και Υπόταση.

• Αιματολογικές παθήσεις: Αναιμία σιδηροπενική, μεγαλοβλαστική αναιμία λόγω έλλειψης Βιταμίνης Β12, λευχαιμίες.

• Ενδοκρινικές διαταραχές του Θυρεοειδούς αδένα, όπως υπερ ή υπο θυρεοειδισμός

• Νεφρική ανεπάρκεια (πχ ασθενής ουραιμικός με εμβοές έγινε καλά μετά τη μεταμόσχευση νεφρού).

• Χρόνια χρήση Ορισμένων αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, Quinine, Aspirin, Voltaren, Feldene, κλπ.

• Χρόνια ή παρατεταμένη χρήση ορισμένων αντιβιοτικών (Πχ Streptomycin, κλπ).

• Χρόνιες δηλητηριάσεις από διάφορες χημικές ουσίες και βαρέα μέταλλα.

Αυχενικό σύνδρομο και εμβοές

Στη διαφορική διάγνωση των αιτίων των εμβοών είναι και το ερώτημα "μήπως φταίει ο αυχένας". Βεβαίως είναι τεκμηριωμένο ότι οι συνήθεις παθήσεις του αυχένος, δηλαδή η αυχενική δισκοκήλη, και η εκφυλιστική σπονδυλαρθρίτις, προκαλούν πονοκέφαλο και ζάλη αλλά ΟΧΙ ΕΜΒΟΕΣ. Μέχρι σήμερα δεν έχει τεκμηριωθεί εργαστηριακά ή επιδημιολογικά μιά τέτοια συσχέτιση.

Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι συγγραφείς που αναφέρουν ότι εμφανίζονται "πολύ συχνά" εμβοές από βλάβες στον αυχένα. (Montazem, 2000)

Οι βλάβες στον αυχένα ίσως αποτελούν μία πάρα πολύ σπάνια πηγή εμβοών.

Η ιδέα εδώ δεν είναι ότι ο τραυματισμός στον αυχένα δημιουργεί ήχο, αλλά μάλλον ότι οι βλάβες του αυχένα μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στις δομές του στελέχους που εμπλέκονται με την ακοή και την παραγωγή ήχου. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν βάσιμες υποθέσεις που έχουμε συναντήσει όλα αυτά τα χρόνια στην κλινική πρακτική μας. Πιστεύουμε ότι οι αυχενικές εμβοές είναι πολύ σπάνιες.

Διάγνωση:

Η διάγνωση των εμβοών από βλάβες στον αυχένα βασίζεται στο ιστορικό. Είναι υποκειμενικές εμβοές, που ο εξεταστής δεν μπορεί να ακούσει και πρέπει να βασιστεί στον ασθενή που θα του περιγράψει έναν ήχο που αλλάζει ανάλογα με την κίνηση του αυχένα.

Η διάγνωση των αυχενογενών σωματικών εμβοών γίνεται, όταν το κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναι η χρονική σύμπτωση της εμφάνισης ή της αύξησης πόνου στον αυχένα και εμβοών. (Michiels et al, 2015). Θα θεωρηθούν επίσης οι εμβοές ως πιθανώς προερχόμενες από τον αυχένα, αν προκύψουν μετά από έναν τραυματισμό που περιορίζεται σαφώς στον αυχένα, ή εάν έχουν παραχθεί μόνο μετά από χειρισμούς στον αυχένα (όπως μασάζ).

Χαρακτηριστικά που απαιτούνται για τη διάγνωση των αυχενογενών εμβοών περιλαμβάνουν:

  • Ισχυρή ένδειξη για νόσο του αυχένα (πχ από μελέτες απεικόνισης)

  • Ένα ή περισσότερα

    • Πυροδότηση των εμβοών από επέμβαση στον αυχένα (όπως μπλοκ)

    • Πυροδότηση των εμβοών από μασάζ, χειροπρακτική θεραπεία, ή στροφή του αυχένα.

  • Δεν υπάρχει εύλογη εναλλακτική αιτία

Μηχανισμός:

Οι αυχενογενείς εμβοές, όπως και ο αυχενογενής ίλιγγος, είναι πιθανόν να οφείλονται κυρίως σε αλλαγές στις δομές του στελέχους που εμπλέκονται με την ακοή, ως αποτέλεσμα των αλλαγών στον αυχένα. Με άλλα λόγια, είναι πιθανώς μια παραλλαγή των σωματικών εμβοών (Levine, 1999). Σε γενικές γραμμές, θεωρείται ότι ο αυχένας μπορεί να επηρεάσει τις σχετικές νευρικές δομές της ακοής στο εγκεφαλικό στέλεχος (Shore et al, 2007).

Θεραπεία:

Γενικά, οι παθήσεις του αυχένα θεραπεύονται ή ανακουφίζονται από τον σπασμό και τον πόνο, με φυσιοθεραπεία.

Ο Cherian et al (2013) ανέφεραν απόκριση με τη φυσιοθεραπεία σε έναν ασθενή με αυχενογενείς εμβοές.

Δεδομένου ότι αυτό αφορά μια μόνο περίπτωση, δεν μπορεί να συναχθεί συμπέρασμα. Ωστόσο, πιστεύουμε ότι η γενική ιδέα είναι καλή. Θα πρέπει να επιχειρείται θεραπεία στις αυχενικές εμβοές με την φυσιοθεραπεία του αυχένα.

Ο Levine (2007) πρότεινε ότι η θεραπεία των αυχενογενών εμβοών, ήταν πιο επιτυχημένη σε άτομα με ασύμμετρες εμβοές αλλά φυσιολογική ακοή.

Ο McCormick et al (2015) ανέφεραν την επιτυχή θεραπεία με αυχενική επισκληρίδιο έγχυση στεροειδών σε έναν μόνο ασθενή.

Ο Koning et al (2015) ανέφεραν την επιτυχή θεραπεία εμβοών από ένα μπλοκ ραδιοσυχνοτήτων του ανώτερου αυχενικού συμπαθητικού γαγγλίου. Πιστεύουμε ότι αυτό είναι πιθανώς μια απάντηση placebo, καθώς δεν υπάρχει λογική εξήγηση για το πως αυτή η θεραπεία μπορεί να επηρεάσει το εσωτερικό αυτί.

Υπερακουσία

Οι εμβοές μπορεί να συνοδεύονται από υπερακουσία, δηλαδή υπερευαισθησία στους ήχους και τους θορύβους.

Ένα μικρό ποσοστό πασχόντων από εμβοές εμφανίζουν μια μεγάλη ευαισθησία στους διάφορους ήχους και θορύβους, δηλαδή δεν τους ανέχονται. Το φαινόμενο αυτό της δυσανεξίας των ήχων μπορεί να παρουσιαστεί τόσο σε βαρήκοα άτομα (recruitment), όσο και σε άτομα με φυσιολογική ακοή.

To Recruitment αναφέρεται στο φαινόμενο της αντίληψης των ήχων, όπου γίνονται γρήγορα ισχυρότεροι, καθώς αυξάνει η έντασή τους, στους πάσχοντες από διαταραχές του κοχλία.

Το πρόβλημα αυτό δύσκολα μπορεί να λυθεί, γιαυτό συνιστάται η προστασία των αυτιών από τους θορύβους και η προσεκτική, σταδιακή παρουσίαση ενός θορύβου ευρείας δέσμης συχνοτήτων (broad band) σε πολύ χαμηλό επίπεδο, το οποίο επίπεδο αυξάνει σταδιακά, κάνοντας έτσι τα αυτιά λιγότερο ευαίσθητα προς τους ήχους του περιβάλλοντος.

  • Η υπερακουσία είναι η “αλλεργία” σε όλους τους ήχους της καθημερινότητας. Η ένταση των ήχων στα ακουστικό σύστημα του ατόμου αυξάνεται πολύ και αυτή η κατάσταση γίνεται αφόρητη. Ταυτόχρονα ας υπογραμμιστεί η ύπαρξη εμβοών.

  • Η μισοφωνία είναι οργή και φόβος για ήχους που γίνονται κατά την αναπνοή και κατά την μάσηση φαγητού, από το ίδιο το άτομο και από τα άλλα άτομα γύρω του.

  • Η φωνοφοβία είναι η φοβία έκθεσης σε ήχους, με αποτέλεσμα πολλές φορές τα άτομα με αυτή τη φοβία να απομονώνονται στο σπίτι για να αποφεύγουν αγχωγόνες καταστάσεις.

  • Η υπεραισθησία σε ορισμένες συχνότητες.

  • Η “στρατολόγηση”. Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει όταν κατεστραμένα ή νεκρά τριχωτά κύτταρα στο εσωτερικό του αυτιού δεν μπορούν να εκτελέσουν την αποστολή τους, να μεταφράσουν τα ηχητική σε νευρικά μηνύματα και τότε στρατολογούνται τα γύρω κύτταρα που είναι υγειή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όμως να αυξάνεται απότομα η ένταση αντιληπτικότητας του ήχου και το άτομο να πονά και να αγχώνεται.

βουητο ζάλη ίλιγγος συμπτωματα πονοκεφαλοσ ζαλαδα

Ο δεκάλογος των γιατρών για τη διάγνωση και αντιμετώπιση των εμβοών

Από τη Βρετανική ένωση εμβοών.

1. Σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή περίπου το 10% του πληθυσμού θα έχει εμπειρία εμβοών. Και τα δύο φύλα προσβάλλονται εξίσου και αν και είναι οι εμβοές πιο συχνές στους ηλικιωμένους μπορεί να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, συμπεριλαμβανομένης και της παιδικής. Η αντίληψη ήχου μπορεί να έχει σχεδόν κάθε ποιότητα και ένταση, και ορισμένες φορές μπορεί να περιγραφεί περισσότερο σύνθετος ήχος ακόμη και μουσική.

2. Οι περισσότερες εμβοές είναι ήπιες και είναι σχετικά σπάνιο να εξελιχθεί σε χρόνιο πρόβλημα αλλάζοντας σοβαρότητα. Η φυσική ιστορία των εμβοών στους περισσότερους ασθενείς είναι μια οξεία φάση της αγωνίας όταν το πρόβλημα αρχίζει, ακολουθούμενη από τη βελτίωση την πάροδο του χρόνου. Αλλά για μια μειοψηφία των ασθενών η αγωνία είναι συνεχής και πολύ σημαντική, και θα απαιτήσει στήριξη από ειδικούς.

3. Οι εμβοές είναι πιο συχνές σε άτομα με απώλεια ακοής. Ο επιπολασμός των εμβοών είναι μεγαλύτερος μεταξύ των ανθρώπων με προβλήματα ακοής, αλλά η σοβαρότητα στις εμβοές σχετίζεται ελάχιστα με το βαθμό απώλειας της ακοής. Είναι επίσης πολύ πιθανό να έχουμε εμβοές, με ένα εντελώς φυσιολογικό ακουόγραμμα.

4. Οι εμβοές μπορεί να συσχετιστούν με μία αίσθηση βουλώματος στα αυτιά για λόγους που δεν είναι σαφείς. Εμβοές και νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μπορεί να οδηγήσουν σε αίσθηση απόφραξης στα αυτιά, παρά την κανονική πίεση του μέσου αυτιού και την κινητικότητα του τυμπάνου. Η ωτοσκόπηση και η τυμπανομετρία, μπορεί να αποκλείσει την δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας. Αποσυμφορητικά και τα αντιβιοτικά είναι σπάνια χρήσιμα.

5. Κάνοντας μία αρνητική πρόγνωση για τις εμβοές ώτων είναι πιθανό να επηρεάσουμε αρνητικά τον άρρωστο. Είναι πάρα πολύ συχνό και επιβλαβές να ακούσει ότι τίποτα δεν μπορεί να γίνει για τις εμβοές στο αυτί του. Οι αρνητικές αυτές δηλώσεις δεν είναι όχι μόνο άχρηστες, αλλά και τείνουν να εστιάζουν την προσοχή του ασθενούς στις εμβοές του και να επιδεινώνουν την αγωνία του. Μια θετική στάση είναι γενικά χρήσιμη και υπάρχουν πολλές εποικοδομητικές δηλώσεις που μπορούν να γίνουν σχετικά με τις εμβοές, όπως: οι περισσότερες εμβοές μειώνονται ή εξαφανίζονται με το χρόνο! Οι εμβοές δεν είναι ένας πρόδρομος απώλειας της ακοής!

6. Ο εμπλουτισμός του περιβάλλοντος με ήχους είναι χρήσιμος. Χρήσιμες πηγές ήχου για τη μείωση του παρασίτου ήχου των εμβοών περιλαμβάνουν, ήσυχη μουσική, έναν ανεμιστήρα ή ένα χαρακτηριστικό ήχο τρεχούμενου νερού. Υπάρχουν φθηνές συσκευές που παράγουν ήχους του περιβάλλοντος, και αυτές είναι ιδιαίτερα χρήσιμες κατά την κατάκλιση.

7. Το ακουστικό βαρηκοΐας είναι χρήσιμο. Η προσπάθεια για να ακούσετε προκαλεί αυξημένη κεντρική ακουστική δραστηριότητα και το κέρδος αυτής της αυξημένης ευαισθησίας μπορεί να επιτρέψει να αναδυθούν εμβοές ή, εάν ήδη υπάρχουν, να επιδεινωθούν. Διόρθωση οποιαδήποτε απώλειας ακοής, μειώνει το κεντρικό ακουστικό κέρδος και έτσι μειώνει το επίπεδο των εμβοών. Ακουστικά βαρηκοΐας είναι χρήσιμα ακόμα και αν η απώλεια ακοής είναι σχετικά ήπια και η ενίσχυση δεν θα έπρεπε κανονικά να χρειάζεται. Οι πρόσφατες κατευθυντήριες γραμμές έχουν τονίσει την αξία της ακοομετρίας για την επιλογή τών αρρώστων, και αυτή είναι η οριστική βάση για τις αποφάσεις σχετικά με την υποψηφιότητα των ασθενών για ενίσχυση ακοής. Κατά την άποψή μας, όλοι οι άνθρωποι που περιγράφουν εμβοές αξίζουν μια ακουολογική αξιολόγηση. Οι αποφάσεις για το πότε να αρχίσετε να χρησιμοποιείτε ένα ακουστικό βαρηκοΐας και τι είδους θα είναι αυτό ανήκουν στον ωτορινολαρυγγολόγο και είναι ξεχωριστές για τον κάθε ασθενή.

8. Υποκείμενη παθολογία είναι σπάνια, αλλά πρέπει να διερευνηθεί. Σε πολλές περιπτώσεις οι εμβοές οφείλονται σε αυξημένη ευαισθητοποίηση της αυθόρμητης ηλεκτρικής δραστηριότητας του ακουστικού συστήματος που δεν είναι συνήθως αντιληπτή. Μπορεί όμως να είναι ένα σύμπτωμα μιάς θεραπεύσιμης και σημαντικής ωτολογικού τύπου παθολογίας, όπως αιθουσαίου σβαννώματος ή ωτοσκλήρυνσης. Κάποιος πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός αν οι εμβοές είναι μονόπλευρες, ή αν έχουν σφύζοντα χαρακτήρα.

9. Δεν υπάρχει φάρμακο με άμεσο ρόλο για τις εμβοές, αν και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αντιμετώπιση των συναφών συμπτωμάτων όπως ίλιγγος, αϋπνία, άγχος ή κατάθλιψη. Επίσης, δεν υπάρχουν συμβατικά ή συμπληρωματικά φάρμακα που να έχει αποδειχθεί ότι έχουν συγκεκριμένη επίδραση στις εμβοές. Υπάρχει και η άποψη ότι επανειλημμένες ανεπιτυχείς θεραπείες επιδεινώνουν τις εμβοές.

10. Η αυτοβοήθεια είναι συχνά αποτελεσματική.