Ίλιγγος

Dr. Λάμπρος Ι. Καρελάς MD

  • Ωτορινολαρυγγολόγος - Χειρουργός Κεφαλής και Τραχήλου

  • Ειδικευθείς στην ΩΡΛ Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

  • Μετεκπαιδευθείς στη Γερμανία HNO Κλινική του Πανεπιστημίου Ερλάνγκεν Νυρεμβέργη.

☎️ Τηλ. 2441029674 Κιν. 6932240365 🌐 lkarelas@yahoo.gr facebook

Όρκος του Ιπποκράτη ΩΡΛ Καρελάς Καρδίτσα
Ο γιατρός είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Ο γιατρός είναι επιστημονικός συνεργάτης του ΙΑΣΩ Θεσσαλίας

Ίλιγγος

Η διάγνωση των διαταραχών της ισορροπίας, της ακοής, των εμβοών, και του ιλίγγου απαιτεί έμπειρο εξεταστή με βαθιά γνώση της ανατομίας και φυσιολογίας αλλά και πολύπλοκο εξοπλισμό που διαθέτουν οι εξειδικευμένοι στην Νευροωτολογία και τον ίλιγγο ΩΡΛ ιατροί. Ο γιατρός εξειδικεύτηκε στην Νευροωτολογία - Ακουολογία στο ειδικό ερευνητικό εργαστήριο ΝΕΥΡΟΩΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΚΟΗΣ και ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ της ΩΡΛ κλινικής του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ στο ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Νοσοκομείο υπό την καθοδήγηση των καθηγητών Ε. ΦΕΡΕΚΥΔΗ, Κ. ΠΑΠΑΦΡΑΓΚΟΥ και Σ. ΚΟΡΡΕ.

Το εργαστήριο του ιατρείου μας διαθέτει όλον αυτόν τον σύγχρονο εξοπλισμό, και εξειδικεύεται στην εκτέλεση ποσοτικών και ποιοτικών μετρήσεων που αφορούν την ακουστική λειτουργία, τις εμβοές και την λειτουργία της ισορροπίας.

Ο γιατρός είναι μέλος.

•Της Πανελλήνιας Ιατρικής Ακουολογικής Νευροωτολογικής Εταιρείας.

Ο ωτορινολαρυγγολόγος είναι ο ποιό ειδικός στην αντιμετώπιση των ιλίγγων

• Γιατί το όργανο της ισορροπίας ο λαβύρινθος, βρίσκεται στο αυτί.

• Γιατί οι συχνότερες παθήσεις που προκαλούν ίλιγγο είναι παθήσεις του λαβυρίνθου.

• Γιατί το ιατρικό εκπαιδευτικό σύστημα σε όλον τον δυτικό κόσμο, από παράδοση, εκπαιδεύει κυρίως τους ωτορινολαρυγγολόγους για την διάγνωση και αντιμετώπιση των ιλίγγων.

Ο ίλιγγος, οι εμβοές, και η βαρηκοΐα δεν είναι ασθένειες, αλλά συμπτώματα, γι αυτό θα πρέπει να αναζητείται η αιτία τους, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και επί πλέον ερωτηματολόγιο, που θα ποσοτικοποιήσει το πρόβλημα, εντοπίζοντας τις λειτουργικές, τις κοινωνικές, και συναισθηματικές επιπτώσεις του, και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.

Ακουολογικές εξετάσεις ιλίγγου

Εχετε ίλιγγο; γυρίζουν όλα; ζαλίζεστε; σας έρχετε εμετός;

• Κατ αρχήν μην πανικοβάλλεστε, ξαπλώστε μείνετε ακίνητοι, χαμηλώστε το φωτισμό πάρτε την πίεση και τηλεφωνήστε αμέσως στο γιατρό σας, πριν χαθούν πολύτιμα για τη διάγνωση συμπτώματα.

• Μην πάρετε κάποιο φάρμακο επειδή το έπερνε κάποιος άλλος που είχε ίλιγγο, γιατί θα καταστείλετε συμπτώματα που θα βοηθήσουν το γιατρό σας στη διάγνωση.

• Ο ίλιγγος είναι σύμπτωμα και από τι νόσημα πάσχετε θα το βρεί ο γιατρός σας.

• Είναι πολύ συχνός και αντιμετωπίζεται συνήθως με επιτυχία.

• Προσοχή στο χρόνιο ίλιγγο γιατί είναι συχνός σε κεντρικές βλάβες

Οι πρώτης γραμμής διαγνωστικές εξετάσεις που χρειάζεται ο ασθενής με ίλιγγο δεν είναι τίποτε άλλο από την ωτορινολαρυγγολογική εξέταση και την εξειδικευμένη μελέτη του λαβυρίνθου και του κεντρικού αιθουσαίου συστήματος.

Στη διάγνωση του ιλίγγου συνήθως χάνεται χρόνος με εξετάσεις αίματος, ακτινογραφίες, καρδιογραφήματα κλπ, τα οποία δεν έχουν θέση στην πρώτη γραμμή της διαγνωστικής προσέγγισης. Αν ο ειδικός ωτορινολαρυγγολόγος - νευροωτολόγος αποφανθεί ότι δεν πρόκειται για αιθουσαία πάθηση, ή αν υπάρχουν άλλοι ιατρικοί λόγοι, τότε βεβαίως ο άρρωστος θα μελετηθεί και με αυτές και με άλλες ακόμη εξετάσεις.

Ο ίλιγγος θεωρείται επείγον πρόβλημα και δεν πρέπει να χάνεται χρόνος. Όπως και το όργανο της ακοής, έτσι και τα όργανα της ισορροπίας αποτελούνται από ευγενέστατα νευρο-επιθηλιακά κύτταρα. Τα αισθητήρια κύτταρα του κοχλία (τριχωτά) και του αιθουσαίου οργάνου βρίσκονται, μαζί με τα νευρικά κύτταρα, στην κορυφή της ανατομικής και λειτουργικής εξειδικεύσεως. Είναι δε νόμος στη βιολογία, ότι όσο αυξάνεται η κυτταρική εξειδίκευση, τόσο χάνεται η ικανότητα επιβιώσεως των κυτταρικών σχηματισμών (π.χ. η ανθεκτικότητα και αναγεννητικότητα των κυττάρων, η ανάπλαση των ιστών κλπ).

Ο ίλιγγος αποτελεί έναν από τους συχνότερους λόγους προσέλευσης των ασθενών στο ιατρείο. Ο ίλιγγος μπορεί να προκληθεί από διαταραχές του περιφερικού αιθουσαίου συστήματος ή του κεντρικού νευρικού συστήματος (ιδίως του στελέχους ή της παρεγκεφαλίδας).

Οι περιφερικές βλάβες είναι συνήθως αθώες και έχουν καλοήθη πορεία, ενώ οι κεντρικές βλάβες είναι δυνητικά απειλητικές για τη ζωή.

Το ιστορικό και ιδιαίτερα η χρονική σειρά εισβολής των συμπτωμάτων και το είδος του νυσταγμού αποτελούν τα πιο χρήσιμα στοιχεία για τον προσανατολισμό στη διάγνωση.

Η παρουσία νευρολογικών συμπτωμάτων και σημείων συνηγορεί υπέρ κεντρικής προέλευσης του ιλίγγου, ενώ η παρουσία διαταραχών ακοής, εμβοών ή ωταλγίας υποδεικνύει περιφερικού τύπου βλάβη.

Εντούτοις συμβαίνει μικρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια να εκδηλώνονται με μεμονωμένο σύμπτωμα ιλίγγου. Επίσης σοβαρά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια του εγκεφαλικού στελέχους και της παρεγκεφαλίδας, απειλητικά για τη ζωή, μπορεί να έχουν και μάλιστα πρώιμα και προειδοποιητικά μόνο βαρηκοία, εμβοές, και ίλιγγο. Αν προστεθεί και ότι αρκετές από τις περιφερικές βλάβες δεν μπορούν να περιμένουν γιατί το εσωτερικό αυτί είναι ευαίσθητο και ειδικά στην ισχαιμία καταδεικνύεται ότι ο ίλιγγος είναι επείγον πρόβλημα και κατά πρώτο λόγο ωτορινολαρυγγολογικό.

Η μαγνητική τομογραφία και η μαγνητική αγγειογραφία αποτελούν τις εξετάσεις επιλογής για την εκτίμηση ασθενών με υποψία κεντρικού τύπου βλάβης. Η αξονική τομογραφία παρουσιάζει μικρή ευαισθησία στη διερεύνηση του κεντρικού τύπου ιλίγγου, ιδιαίτερα στην ανίχνευση μικρών εγκεφαλικών επεισοδίων που εδράζονται εντός του οπισθίου βοθρίου της παρεγκεφαλίδας.

Καλέστε το γιατρό σας ή πηγαίνετε στα επείγοντα άν νιώσετε ζάλη ή ίλιγγο
Ο ωτορινολαρυγγολόγος ιλίγγων

Ίλιγγος τι κάνουμε σήμερα

Ο ίλιγγος, οι εμβοές, και η βαρηκοΐα δεν είναι ασθένειες, αλλά συμπτώματα, γι αυτό θα πρέπει να αναζητείται η αιτία τους, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και επί πλέον ερωτηματολόγιο, που θα ποσοτικοποιήσει το πρόβλημα, εντοπίζοντας τις λειτουργικές, τις κοινωνικές, και συναισθηματικές επιπτώσεις του, και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.

Η θετική στάση και συμπαράσταση του θεράποντος γιατρού είναι ζωτικής σημασίας. Τα αρνητικά σχόλια, όπως «Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να γίνει και πρέπει να μάθετε να ζείτε με αυτό», δεν έχουν καμία απολύτως θέση σήμερα, αντενδείκνυνται και καταδικάζονται. Αυτή η απαράδεκτη έκφραση από το γιατρό έχει συχνά μία απίστευτα αρνητική επίπτωση στους ταλαιπωρημένους αυτούς ασθενείς, και μπορεί να επιφέρει περαιτέρω απογοήτευση, κατάθλιψη, απελπισία, και επιδείνωση της κατάστασης.

Με τον όρο «ίλιγγο» εννοούμε την ψευδαίσθηση κίνησης. Ίλιγγος λοιπόν είναι η ψευδής αίσθηση περιστροφής των αντικειμένων ή του ίδιου του ασθενούς γύρω από αυτά, ή οποιασδήποτε κίνησης ενώ στην πραγματικότητα δεν υπάρχει καμία μετακίνηση.

Συνοδεύεται με διάφορες νευροφυτικές εκδηλώσεις, όπως εμετούς, εφίδρωση, ωχρότητα, ναυτία, ταχυκαρδία ή βραδυκαρδία (λόγω συνδέσεων του λαβυρίνθου με το νευροφυτικό σύστημα) και συχνά εμβοές και βαρηκοΐα (λόγω της γειτνίασης και του ενιαίου του οργάνου ακοής και ισορροπίας στο εσωτερικό αυτί).

Συμπτώματα:

Ο ίλιγγος πυροδοτείται συχνά από την αλλαγή της θέσης του κεφαλιού. Τα άτομα που βιώνουν συχνά ιλίγγους περιγράφουν ότι αισθάνονται πως:

  • - στροβιλίζονται

  • - το σώμα τους τίθενται σε κλίση

  • - το σώμα τους ταλαντεύεται

  • - χάνουν την ισορροπία τους

  • - μια δύναμη τους τραβά προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση

Άλλα πιθανά συνοδά συμπτώματα είναι τα εξής:

  • - ναυτία

  • - νυσταγμός (ανεξέλεγκτη κίνηση των ματιών)

  • - πονοκέφαλος

  • - εφίδρωση

  • - απώλεια ακοής ή κουδούνισμα στα αυτιά

Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από μερικά λεπτά έως μερικές ώρες.

Η ζάλη είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιούν οι ασθενείς για κάθε ακαθόριστο δυσάρεστο αίσθημα στο κεφάλι, από πίεση, βάρος ή κενό στο κεφάλι, θόλωση (θολούρα), τάσεις λιποθυμίας, αίσθημα αδυναμίας ή πτώσης, διαταραχές της οράσεως, ορθοστατική υπόταση, κρίσεων πανικού, μέχρι τη βαριά ζαλάδα, την ανισορροπία και τον ίλιγγο. Οι γιατροί όμως χωρίζουν τη ζάλη σε αυτήν που προκαλείται από πραγματικές διαταραχές του συστήματος της ισορροπίας (αιθουσαία ζάλη) και στην κοινή ζάλη (μη αιθουσαία ζάλη) που προκαλείται από όλες τις υπόλοιπες αιτίες.

Ο Ίλλιγος, η ανισορροπία-αστάθεια, και η αιθουσαία ζάλη οφείλονται σε βλάβες του συστήματος της ισορροπίας που μπορεί να είναι περιφερικές ή κεντρικές.

Η χρόνια ζάλη και ο ίλιγγος ταλαιπωρούν πολύ τους ασθενείς σε σημείο μάλιστα που να αποτελούν μία μορφή αναπηρίας, κάνοντας έτσι επιτακτική την ανάγκη για αιτιολογική διάγνωση και αποτελεσματική θεραπεία.

Η ταλαιπωρία οφείλεται σε ένα βαθμό στο ότι το σύστημα της ισορροπίας είναι περίπλοκο και απαιτεί έμπειρο εξεταστή και πολύπλοκο εξοπλισμό.

3 - 5 χρόνια !!! είναι ο τυπικός χρόνος μέχρι να διαγνωστεί ένας ασθενής με αιθουσαία διαταραχή.

Το 40% των ασθενών με περιφερική αιθουσαία δυσλειτουργία έχει καλοήθη παροξυσμικό ίλιγγο θέσεως (BPPV), και παίρνει αδίκως φάρμακα αντί μιάς απλής ανάταξης.

Ο ίλιγγος όπως προείπαμε δεν είναι ασθένεια αλλά σύμπτωμα, γι αυτό θα πρέπει να αναζητείται η αιτία του, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι σοβαρή και επικίνδυνη. Επειδή το σύστημα της ισορροπίας είναι ένα περίπλοκο σύστημα, δεν υπάρχει ένα μοναδικό τεστ για τη διάγνωση των διαταραχών της ισορροπίας. Αντίθετα, η εκτίμηση του συστήματος της ισορροπίας απαιτεί μια σειρά δοκιμασιών, που η κάθε μία ελέγχει μια συγκεκριμένη περιοχή και δομή, και πρέπει να γίνουν σχολαστικά και μεθοδικά για να αποκαλυφτεί οποιαδήποτε δυσλειτουργία, με σκοπό να βρεθεί η ακριβής αιτία της ζάλης και του ιλίγγου και να απαλλαχτεί ο ασθενής.

Από τον έλεγχο πρέπει να βρεθεί αν πάσχει πραγματικά το σύστημα της ισορροπίας, κεντρικά ή περιφερικά, ποιό ακριβώς τμήμα του (μάτια, αυτιά, παρεγκεφαλίδα, ιδιοδεκτικότητα), αριστερά ή δεξιά, και πόσο.

Νυσταγμός - Ίλιγγος

αργή φάση------>

Νυσταγμός -  Ίλιγγος

<-----ταχεία φάση

Ο ασθενής που βιώνει ίλιγγο ενδέχεται να παρουσιάζει οριζόντιες κινήσεις των οφθαλμών που καλούνται νυσταγμός. Εδώ η αργή φάση παίρνει το μάτι προς τα αριστερά (δεξιά στη εικόνα) μακριά από την προτιμώμενη θέση, ενώ η ταχεία φάση (ή σακκαδική) φέρνει το μάτι δεξιά πίσω στο οπτικό στόχο.

Η διάγνωση των διαταραχών της ισορροπίας και του ιλίγγου, απαιτεί και έλεγχο της ακοής, λόγω της έδρασης και των δύο λειτουργιών στο ίδιο όργανο, το αυτί, και προϋποθέτει έμπειρο εξεταστή με βαθιά γνώση της ανατομίας και φυσιολογίας αλλά και πολύπλοκο εξοπλισμό που διαθέτουν οι εξειδικευμένοι στην Νευροωτολογία - Ακουολογία, ΩΡΛ ιατροί. Το εργαστήριο του ιατρείου μας διαθέτει όλον αυτόν τον σύγχρονο εξοπλισμό, και εξειδικεύεται στην εκτέλεση ποσοτικών και ποιοτικών μετρήσεων που αφορούν την ακουστική λειτουργία, τις εμβοές και την λειτουργία της ισορροπίας. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και συμπλήρωση ερωτηματολογίου και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.

Το προτεινόμενο βασικό νευροωτολογικό πρωτόκολλο είναι:


  • Ιστορικό του ασθενούς ---> και συμπλήρωση ερωτηματολογίου

  • Ωτομικροσκόπηση ---> και πλήρης ΩΡΛ εξέταση

  • Ακουολογικός έλεγχος ---> Ακουομετρία, Τυμπανομετρία, ABR, OAEs

  • Κλινικές εξετάσεις ---> DixHallpike, Romberg, Fukuda, head thrust test

  • Εξέταση με γυαλιά Frenzl ---> Head-shake test, Hennebert

  • Νυσταγμογράφημα:

  1. Αυτόματος

  2. Οπτοκινητικός νυσταγμός

  3. Παρακολούθηση στόχου

  4. Σακκαδική δοκιμή

  5. Dix-Hallpike

  6. Δοκιμές θέσεως

  7. Θερμικός ερεθισμός

Νυσταγμογράφημα
Παρακολούθηση στόχου

Παρακολούθηση στόχου

Ακουόγραμμα

νευροωτολογικό πρωτόκολλο
Ακουόγραμμα

Frenzel

Common Testing & Diagnostic Vestibular Terms.mp4

Vestibulo-Ocular Reflex Το αιθουσοοφθαλμικό αντανακλαστικό

Το αιθουσοοφθαλμικό αντανακλαστικό

Το αιθουσο-οφθαλμικό αντανακλαστικό (VOR - Vestibulo-Ocular Reflex)

Το αιθουσο-οφθαλμικό αντανακλαστικό (VOR) είναι μια αντανακλαστική κίνηση των ματιών, η οποία εμφανίζεται συνήθως ως απάντηση στην κίνηση της κεφαλής. Το VOR επιτρέπει στους ανθρώπους να εστιάζουν σε στατικά αντικείμενα, ενώ το κεφάλι (και το σώμα) βρίσκεται σε κίνηση. Για παράδειγμα, εάν η κεφαλή στρέφεται προς τα αριστερά, αυτό το αντανακλαστικό προκαλεί τα μάτια για να μετακινηθείτε προς τα δεξιά (δηλαδή προς την αντίθετη κατεύθυνση της κίνησης της κεφαλής). Η αντίθετα κατευθυνόμενη κίνηση των οφθαλμών λαμβάνει χώρα με την ίδια ταχύτητα όπως η κίνηση της κεφαλής, και ως εκ τούτου δημιουργεί μία κίνηση του ματιού η οποία διατηρεί το βλέμμα στο ίδιο σημείο, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά από την κίνηση. Δυσλειτουργία του VOR έχει σαν αποτελέσματα τη χρόνια αστάθεια, το αίσθημα κίνησης, και τον αποπροσανατολισμό.

Head thrust test

Head thrust test

Head Impulse test

Ανωμαλίες του VOR μπορούν να καταδειχθούν από ασυνήθιστες μη φυσιολογικές κινήσεις των ματιών(νυσταγμό), με άμεση παρατήρηση και καλύτερα με γυαλιά Frenzl ή καταγραφή μέσω νυσταγμογραφήματος. Από αυτή τη μελέτη του VOR βγαίνουν πολύτιμα συμπεράσματα για την κατάσταση του συστήματος της ισορροπίας

ΖΑΛΑΔΕΣ, ΑΝΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΑΚΟΗΣ

Timothy C. Hain, MD

Ζάλη -- γενικά

Ζάλη ή ίλιγγος που προκαλείται από προβλήματα στο εσωτερικό αυτί

Ζάλη που προκαλείται από Νευρολογικά Προβλήματα

Ζάλη που προκαλείται από χαμηλή αρτηριακή πίεση, φάρμακα ή διαλύτες

Προβλήματα ακοής

Διάφορα -- κυρίως περιστασιακά ή ιδιαίτερα συμπτώματα ζάλης

Θεραπεία του ιλίγγου

Εξάσκηση σχετικό υλικό για τον ιλιγγιώδη κλινικό ιατρό

Γλωσσάριο

Ερευνητικά θέματα (δείτε επίσης πολλές προτάσεις ερευνητικών έργων στο υλικό)

Υλικό που δεν σχετίζεται με ζάλη

  • Αυτός είναι ένας μεγάλος ιστότοπος και ενώ ο Δρ Hain έχει κάνει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς, υπήρξαν πολλοί άλλοι συνεισφέροντες σε αυτό το υλικό όλα αυτά τα χρόνια. Πολλά από τα γραφικά χρηματοδοτήθηκαν αρχικά από μια επιχορήγηση του εκπαιδευτικού κέντρου του NIH στο Northwestern University τη δεκαετία του '90.

© 2021 Πνευματικά δικαιώματα: Chicago Dizziness and Hearing