Βαρηκοΐα

Η διάγνωση των διαταραχών της ακοής, των εμβοών, και του ιλίγγου απαιτεί έμπειρο εξεταστή με βαθιά γνώση της ανατομίας και φυσιολογίας αλλά και πολύπλοκο εξοπλισμό που διαθέτουν οι εξειδικευμένοι στην Νευροωτολογία και τον ίλιγγο ΩΡΛ ιατροί. Ο γιατρός εξειδικεύτηκε στην Νευροωτολογία - Ακουολογία στο ειδικό ερευνητικό εργαστήριο ΝΕΥΡΟΩΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΚΟΗΣ και ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ της ΩΡΛ κλινικής του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ στο ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Νοσοκομείο υπό την καθοδήγηση των καθηγητών Ε. ΦΕΡΕΚΥΔΗ, Κ. ΠΑΠΑΦΡΑΓΚΟΥ και Σ. ΚΟΡΡΕ.

Το εργαστήριο του ιατρείου μας διαθέτει όλον αυτόν τον σύγχρονο εξοπλισμό, και εξειδικεύεται στην εκτέλεση ποσοτικών και ποιοτικών μετρήσεων που αφορούν την ακουστική λειτουργία, τις εμβοές και την λειτουργία της ισορροπίας.

Ο γιατρός είναι μέλος.

•Της Πανελλήνιας Ιατρικής Ακουολογικής Νευροωτολογικής Εταιρείας.

Βαρηκοΐα, τι κάνουμε σήμερα

Η βαρηκοΐα δεν είναι ασθένεια, αλλά σύμπτωμα, γι αυτό θα πρέπει να αναζητείται η αιτία τους, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη. Πολύ συχνά η βαρηκοΐα συνυπάρχει με διαταραχές και της ισορροπίας. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και επί πλέον ερωτηματολόγιο, που θα ποσοτικοποιήσει το πρόβλημα, εντοπίζοντας τις λειτουργικές, τις κοινωνικές, και συναισθηματικές επιπτώσεις του, και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.

Στη βαρηκοΐα η θετική στάση και συμπαράσταση του θεράποντος γιατρού είναι ζωτικής σημασίας. Τα αρνητικά σχόλια, όπως «Δεν υπάρχει τίποτα που μπορεί να γίνει και πρέπει να μάθετε να ζείτε με αυτό», δεν έχουν καμία απολύτως θέση σήμερα, αντενδείκνυνται και καταδικάζονται. Αυτή η απαράδεκτη έκφραση από το γιατρό έχει συχνά μία απίστευτα αρνητική επίπτωση στους ταλαιπωρημένους αυτούς ασθενείς, και μπορεί να επιφέρει περαιτέρω απογοήτευση, κατάθλιψη, απελπισία, και επιδείνωση.

Η διάγνωση, απαιτεί έλεγχο της ακοής, αλλά και της ισορροπίας, λόγω της έδρασης και των δύο λειτουργιών στο ίδιο όργανο, το αυτί, και προϋποθέτει έμπειρο εξεταστή με βαθιά γνώση της ανατομίας και φυσιολογίας αλλά και πολύπλοκο εξοπλισμό που διαθέτουν οι εξειδικευμένοι στην Νευροωτολογία - Ακουολογία, ΩΡΛ ιατροί. Το εργαστήριο του ιατρείου μας διαθέτει όλον αυτόν τον σύγχρονο εξοπλισμό, και εξειδικεύεται στην εκτέλεση ποσοτικών και ποιοτικών μετρήσεων που αφορούν την ακουστική λειτουργία, τις εμβοές και την λειτουργία της ισορροπίας. Η εκτίμηση ξεκινά με λεπτομερές ιστορικό και συμπλήρωση ερωτηματολογίου και συνεχίζεται με εξετάσεις κλινικές, ακουολογικές, νευροωτολογικές, αιματολογικές και ενίοτε απεικονιστικές.

Λειτουργία της ακοής

Το αυτί αποτελείται από τρία τμήματα, το έξω αυτί, το μέσο αυτί και το έσω αυτί. Κάθε τμήμα επιτελεί συγκεκριμένη λειτουργία ώστε τα ηχητικά κύματα(μεταβολή της πίεσης του αέρα) να μετασχηματίζονται σε ηλεκτρικούς παλμούς που ο εγκέφαλος μπορεί να κατανοήσει. Το έξω αυτί συλλέγει τα ηχητικά κύματα και τα οδηγεί μέσω του ακουστικού πόρου στο μέσο αυτί. Το μέσο αυτί ενισχύει τον ήχο και τον μεταδίδει στο έσω αυτί. Το έσω αυτί μετατρέπει τις ηχητικές δονήσεις σε ηλεκτρικούς παλμούς που ταξιδεύουν μέσω του ακουστικού νεύρου στον εγκέφαλο.

1. To έξω αυτί συλλέγει τα ηχητικά κύματα και τα οδηγεί στον ακουστικό πόρο.

2. Ο ακουστικός πόρος μεταφέρει τα ηχητικά κύματα που προκαλούν δονήσεις στο τύμπανο (τυμπανική μεμβράνη).

3. Tα οστάρια στο μέσο αυτί (σφύρα, άκμονας και αναβολέας) ενισχύουν και μεταδίδουν αυτές τις δονήσεις στο έσω αυτί(κοχλία).

4. Οι δονήσεις περνούν μέσω της ωοειδούς θυρίδας στον κοχλία, θέτοντας το υγρό του κοχλία σε κίνηση.

5. Οι κινήσεις του υγρού κάμπτουν τα τριχωτά κύτταρα. Τα τριχωτά κύτταρα δημιουργούν ηλεκτρικούς παλμούς (νευρικές ώσεις) που προσλαμβάνονται από το ακουστικό νεύρο. Τα τριχωτά κύτταρα στο ένα άκρο του κοχλία αναμεταδίδουν τους ήχους χαμηλού τόνου (πρίμα), και τα τριχοειδή κύτταρα στο άλλο άκρο τους ήχους υψηλού τόνου (μπάσα).

6. Το ακουστικό νεύρο μεταφέρει τα σήματα στον εγκέφαλο όπου γίνονται αντιληπτά ως ήχοι.

Δείτε τη Λειτουργία της ακοής

επίσης Λειτουργία της ακοής

Περισσότερα..... για την Λειτουργία της ακοής

Βαρηκοΐα

Bαρηκοΐα ονομάζεται η οποιουδήποτε βαθμού απώλεια ακοής.

Η βαρηκοΐα θεωρείται η τρίτη σε συχνότητα χρόνια πάθηση, ενώ μία στις τέσσερις οικογένειες βιώνει το πρόβλημά της με ένα ή περισσότερα βαρήκοα άτομα. Το 10% του πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο παρουσιάζει ένα μικρό ή μεγάλο πρόβλημα ακοής ποικίλης αιτιολογίας.

Eίναι γνωστό ότι οι βαρηκοΐες διακρίνονται ανάλογα με την εντόπιση της βλάβης σε:

- Βαρηκοΐες αγωγιμότητος, όταν η βλάβη αφορά στο έξω και μέσο αυτί όπου γίνεται η αγωγή και ενίσχυση του ήχου.

- Bαρηκοΐες νευροαισθητήριες ή αντιλήψεως, όταν οι βλάβες αφορούν στον κοχλία και στο ακουστικό νεύρο.

- Mικτές βαρηκοΐες, όταν αφορούν και στα 2 συστήματα τόσο στο σύστημα αγωγής όσο και στο σύστημα ανάλυσης και σε

- Kεντρικές βαρηκοΐες, όταν οι βλάβες εντοπίζονται στο εγκεφαλικό στέλεχος και σε φλοιώδη κέντρα του εγκεφάλου όπου γίνεται η αντίληψη και μετάφραση του ήχου.

Eπιπλέον, οι βαρηκοΐες ανάλογα με το βαθμό απώλειας της ακοής που προκαλούν διακρίνονται σε:

- ήπιες, όταν η απώλεια της ακοής κυμαίνεται από 20-50 db,

- μέτριες, όταν η απώλεια είναι 50-70 db και

- σοβαρές, όταν η απώλεια ακοής είναι μεγαλύτερη των 70 db.

Μορφές Βαρηκοΐας

Όταν κάποιο απο τα παραπάνω τμήματα του αυτιού δεν λειτουργεί φυσιολογικά προκύπτει βαρηκοΐα. Διακρίνουμε διάφορους τύπους βαρηκοΐας.

Βαρηκοΐα Αγωγιμότητος προκαλείται από βλάβη στο έξω ή μέσο αυτί. Τα ηχητικά κύματα εμποδίζονται καθώς κινούνται μέσω του έξω ή μέσου αυτιού. Καθώς ο ήχος δεν μπορεί να μεταδοθεί αποτελεσματικά, η ηχητική ενέργεια που φθάνει στο έσω αυτί είναι αδύνατη ή χαμηλή. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας μπορεί να προκληθεί από ύπαρξη σημαντικής ποσότητας κεριού (βύσμα κυψελίδας) ή ξένου σώματος εντός του έξω ακουστικού πόρου,από μόλυνση(εξωτερική ωτίτιδα),ωτίτιδα ή υγρό στο μέσο αυτί, βλάβη στα οστάρια του μέσου αυτιού, διάτρηση της τυμπανικής μεμβράνης, ωτοσκλήρυνση.

Συμπτώματα

• Αμιδρή ή θαμπή αντίληψη ομιλίας και άλλων ήχων

• Πόνος στο αυτί ή εκροή υγρού

• Ερυθρότητα ή πρήξιμο του εξωτερικού τμήματος του αυτιού

• Πίεση ή αίσθηση πληρότητας εντός του αυτιού

Νευροαισθητήριος βαρηκοΐα προκαλείται από βλάβη στο έσω αυτί. Τα ηχητικά κύματα κινούνται κανονικά μέσω του έξω και μέσου αυτιού, ενώ το έσω αυτί αδυνατεί να συλλάβει τις δονήσεις ή αδυνατεί να στείλει τις δονήσεις στον εγκέφαλο. Συνήθως εμφανίζεται και στα δυο αυτιά. Η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα μπορεί να προκληθεί από προβλήματα στη γέννα, λοιμωξη, ωτοτοξικά φάρμακα, ακουστικό νευρίνωμα, νόσο του Meniere, υπέρμετρο θόρυβο, καθώς και την γήρανση.

Συμπτώματα

• Αντίληψη ομιλίας και άλλων ήχων με παραμόρφωση ή χωρίς ευκρίνεια

• Δυσκολία ακοής συγκεκριμένων τόνων (συνήθως υψηλών τόνων/ συχνοτήτων)

• Άκουσμα ενός συνεχούς ή περιοδικού κουδουνίσματος ή βουίσματος

• Δυσκολία στην κατανόηση ομιλίας κυρίως παρουσία θορύβου.

Πληροφορίες για τα σύμβολα στα ακουομετρικά διαγράμματα:

• Στο δεξί αυτί η αέρινη οδός συμβολίζεται με μικρά στρόγγυλα (ο), ενώ στο αριστερό αυτί με μικρά (x). Τα παραπάνω σύμβολα ενώνονται μεταξύ τους με ευθείες γραμμές (-).

• Στο δεξί αυτί η οστέινη οδός συμβολίζεται με μικρούς δείκτες που πάνε προς τα αριστερά (<), ενώ στο αριστερό αυτί με μικρούς δείκτες που πάνε προς τα δεξιά (>). Οι δείκτες αυτοί ενώνονται μεταξύ τους με μικρές διακεκομμένες γραμμές (-)

Μικτή Βαρηκοΐα προκαλείται από βλάβη τόσο στο έξω/ μέσω αυτί όσο και στο έσω αυτί. Tυπικά, τα ηχητικά κύματα δεν μεταδίδονται αποτελεσματικά στο έσω αυτί,αλλά ούτε ανιχνεύονται απο αυτό και δεν περνάνε στον εγκέφαλο. Για αυτό το λόγο, μια μικτή βαρηκοΐα αποτελεί το συνδιασμό αγωγιμότητας και νευροαισθητηρίου βαρηκοΐας.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα της βαρηκοΐας αγωγιμότητας και νευροαισθητηρίου

Κεντρική βαρηκοΐα προκαλείται από βλάβη στο ακουστικό νεύρο ή στα ακουστικά κέντρα. Τα ηχητικά κύματα μεταδίδονται φυσιολογικά μέσω και των τριών τμημάτων του αυτιού, αλλά είτε το ακουστικό νεύρο αδυνατεί να μεταδώσει τους ηλεκτρικούς παλμούς στον εγκέφαλο ή τα ακουστικά κέντρα του εγκεφάλου δεν λαμβάνουν τα σήματα σωστά. Μια κεντρική βαρηκοΐα μπορεί να προκληθεί από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, νόσους ή όγκους.

Συμπτώματα

• Αντίληψη ήχων χωρίς τη δυνατότητα της κατανόησης

Ποιό αναλυτικά η βαρηκοΐα μπορεί να είναι:

1. Αγωγιμότητας όταν η βλάβη εντοπίζεται στο έξω ή μέσο αυτί, και η απώλεια ακοής οφείλεται σε διακοπή της μεταφοράς του ήχου από τον έξω ακουστικό πόρο στο έσω αυτί.

>> Αιτίες

1. Μέση συλλογή αυτί

   1. Μέση ωτίτιδα (20-30 db απώλεια της ακοής )

   2. Δυσλειτουργία της ευσταχιανής σάλπιγγας

2. Βύσμα κυψελίδας

3. Μένο σώμα έξω ακουστικού πόρου

4. Εξόστωση ή οστέωμα του ακουστικού πόρου

5. Εξωτερική ωτίτιδα

6. Χολοστεάτωμα

7. Η ωτοσκλήρυνση

8. Χρόνια ωτίτις και μαστοειδίτις

9. Σοβαρή τυμπανοσκλήρυνση

10. Όγκοι Glomus

11. Διάτρηση του τυμπανικού υμένα

    1. Τραύμα κεφαλής

    2. Βαροτραύμα (ταχεία κάθοδος στον αέρα ή το νερό)

>> Συμπτώματα

1. Μικρή διαταραχή στην κατανόηση λέξεων

2. Η ακοή δεν μειώνεται σε ένα θορυβώδες περιβάλλον

3. Οι ασθενείς δεν υψώνουν τη φωνή τους

Η βλάβη είναι μηχανικής φύσης και εντοπίζεται σε όργανα(τύμπανο, οστάρια) του έξω και κυρίως του μέσου αυτιού, που δρουν ως αγωγοί για την μετάδοση του ήχου στο έσω αυτί. Το έσω αυτί δεν έχει υποστεί οργανική βλάβη, δηλαδή η λειτουργία του είναι ανέπαφη και συνεπώς η ένταση του ήχου που φτάνει τελικά στο έσω αυτί είναι απλώς μειωμένη σε σχέση με την αρχική. Επίσης, η πρόσβαση του ακουστικού σήματος στον κοχλία μέσω άλλων διόδων, δηλαδή της οστέινης αγωγής, είναι απολύτως εφικτή. Η βαρηκοΐα αγωγιμότητας είναι συνήθως ιατρικά αναστρέψιμη (εγχείρηση, φάρμακα, καθαρισμός αυτιού) και προκαλεί απώλεια ακοής μέχρι και 60dB HL, δηλαδή ελαφρού έως μέτριου προς σοβαρού βαθμού. Σπάνια αυτή ξεπερνά τα 60 με 70 dB. Έτσι λοιπόν στην βαρηκοΐα αγωγιμότητας κατά την δοκιμασία Weber ο ήχος πλαγιάζει στη πάσχουσα πλευρά και η δοκιμασία Rinne είναι αρνητική, εάν η βαρηκοΐα είναι >20 dB. Στο τονικό ακοόγραμμα υπάρχει ένα χάσμα μεταξύ αέρινης και οστέινης αγωγής. Η απώλεια της ακοής, η οποία είναι μεγαλύτερη των 50 dB πρέπει να θεωρηθεί ότι οφείλεται σε διακοπή της συνέχειας των ακουστικών οσταρίων.

Μερικές φορές, σε περιπτώσεις χρόνιας ωτίτιδας με ωτόρροια, μπορεί να υπάρξει μόνιμη επιδείνωση στην λειτουργία του αυτιού και να προκληθεί επιπλέον και νευροαισθητηριακή απώλεια της ακοής έως και πολύ σοβαρού βαθμού (μικτή βαρηκοΐα).

Mερικές παθήσεις που προκαλούν βαρηκοΐα αγωγιμότητας είναι,

α) η περιχοντρίτιδα, η εξωτερική ωτίτιδα, η ατρησία, η διάτρηση τυμπανικής μεμβράνης, το εξωτερικό τραύμα (ανωμαλίες του έξω αυτιού),

β) η οξεία μέση ωτίτιδα, η χρόνια μέση πυώδης ωτίτιδα, η εκκριτική ωτίτιδα, η ωτίτιδα χωρίς ωτόρροια, η ωτοσκλήρυνση, το χολοστεάτωμα, κάποιο τραύμα (παθήσεις μέσου αυτιού).

Στα παιδιά η βαρηκοΐα αγωγιμότητας συνήθως προκαλείται από εκκριτική ή μέση ωτίτιδα, έχει δε πολύ καλή πρόγνωση και αντιμετωπίζεται με επιτυχία συντηρητικά η χειρουργικά.

Οποιοδήποτε πρόβλημα στο έξω ή μέσο αυτί που έχει ως αποτέλεσμα ο ήχος να μην άγεται όπως πρέπει, αποκαλείται βαρηκοΐα αγωγιμότητας. Οι βαρηκοΐες αγωγιμότητας είναι συνήθως ήπιας ή μέτριας σοβαρότητας, μεταξύ 25 και 65 ντεσιμπέλ.

2. Νευροαισθητήρια όταν η βλάβη εντοπίζεται στο έσω αυτί ή στο ακουστικό νεύρο.

>> Αιτίες

1. Αιφνίδια νευροαισθητήρια απώλεια ακοής

2. Πρεσβυακοϊα σχετίζεται με τη γήρανση (άμφω)

3. Η απώλεια της ακοής που προκαλείται από θόρυβο (άμφω)

4. Ασθένεια του ακουστικού νεύρου

   1. Ακουστικό νευρίνωμα

   2. Νόσος του Meniere

5. Ιογενής

   1. Παρωτίτιδα

6. Αιματολογικές από αγγειακή απόφραξη και υποξία

   1. Πολυκυταραιμία

   2. Δρεπανοκυτταρική αναιμία

   3. Λευχαιμία

   4. Υπερπηκτικότητα

7. Η μικροαγγειακή νόσος

   1. Σακχαρώδης Διαβήτης

   2. Υπερλιπιδαιμία

8. Ωτοτοξικά φάρμακα (άμφω)

9. Λοιμώδη αίτια

   1. Τριτογενής σύφιλη

   2. Νόσος του Lyme

10. Ενδοκρινολογική νόσο

    1. Ο υποθυρεοειδισμός

11. Αυτοάνοση απώλεια της ακοής

12. Συγγενής κώφωση

13. Τραύμα

    1. Κατάγματα του κροταφικού οστού

    2. Περιλεμφικό συρίγγιο

       1. Στρογγύλης ή ωοειδούς θυρίδος, ρήξη με διαρροή

       2. Προκαλείται από τραύμα, ανύψωση, τέντωμα, βήχα

>> Συμπτώματα

1. Εμβοές

   1. Ήχος,, βούισμα, σφύριγμα, "τζιτζίκια στα αυτιά"

   2. Εμφανίζεται νωρίς

2. Πόνος σε έκθεση σε δυνατό θόρυβο

3. Συχνά ζητούν από τους άλλους να επαναλάβουν αυτό που είπαν

4. Συχνά παρουσιάζουν μειωμένη κατανόηση λέξεων

5. Δυνατή φωνή ασθενούς

6. Ακοή δύσκολη σε θορυβώδες περιβάλλον

Ο τύπος αυτός της βαρηκοΐας υποδιαιρείται σε

περιφερική, όταν η βλάβη αφορά τον κοχλία (κοχλιακή π.χ. ακουστικό τραύμα) , ή την αρχή του κοχλιακού νεύρου (οπισθοκοχλιακή π.χ.ακουστικό νευρίνωμα) και κεντρική, όταν η βλάβη αφορά την κεντρική ακουστική οδό από το κοχλιακό νεύρο μέχρι τον ακουστικό φλοιό στον κροταφικό λοβό του εγκεφάλου π.χ όγκος.

Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η διαφοροδιάγνωση κοχλιακής- οπισθοκοχλιακής βλάβης

Στο ακοόγραμμα έχουμε πτώση κατά τον ίδιο βαθμό και στις δυο καμπύλες, τόσο της οστέινης όσο και της αέρινης οδού, οι δυο όμως καμπύλες συμπίπτουν μεταξύ τους.

Οι βαρηκοΐες αντιλήψεως ανάλογα με το τμήμα του κοχλία, στο οποίο εντοπίζεται η βλάβη και τη διαφορετική μορφή του ακουογράμματος διακρίνονται σε 4 τύπους.

Βασεοκοχλιακός τύπος: όπου διαπιστώνεται βαρηκοΐα αντιλήψεως στις υψηλές συχνότητες και παρατηρείται σε βλάβες στη βάση του κοχλία. Μια πάθηση που προκαλεί τέτοιου τύπου βαρηκοΐα είναι η πρεσβυακουσία.

Μεσοκοχλιακός τύπος: όπου διαπιστώνεται βαρηκοΐα αντιλήψεως στις μεσαίες συχνότητες και παρατηρείται σε βλάβη της μεσότητας του κοχλία. Μια πάθηση που προκαλεί τέτοιου τύπου βαρηκοΐα είναι η νόσος Meniere στα μεσαία - προχωρημένα στάδια.

Κορυφοκοχλιακός τύπος: όπου διαπιστώνεται βαρηκοΐα αντιλήψεως στις χαμηλές συχνότητες και παρατηρείται σε βλάβη της κορυφής του κοχλία. Μια πάθηση που προκαλεί τέτοιου τύπου βαρηκοΐα είναι η νόσος Meniere στα αρχικά στάδια.

Πανκοχλακός τύπος: όπου διαπιστώνεται βαρηκοΐα αντιλήψεως σε όλες σχεδόν τις συχνότητες και παρατηρείται σε βλάβη του κοχλία σε όλο το μήκος του. Μια πάθηση που προκαλεί τέτοιου τύπου βαρηκοΐα είναι η νόσος Meniere στα μεσαία στάδια.

Η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα μπορεί να προκληθεί από προβλήματα:

α) Συγγενή

-Προ του τοκετού κληρονομικά αίτια, κυρίως παθήσεις της μητέρας π.χ. ερυθρά κατά την κύηση.

Στην κατηγορία αυτή εξέχοντα ρόλο τα τελευταία χρόνια κατέχει η ανακάλυψη ενός γονιδίου για την κωδικοποίηση μιας πρωτεΐνης του ανθρώπου της κονεξίνης 26 και του ρόλου της στην κληρονομικότητα της βαρηκοΐας. Το γονίδιο αυτό ανιχνεύθηκε μεταλλαγμένο σε βαρήκοα άτομα και η μετάλλαξη αυτή ενοχοποιείται για την εκδήλωση της βαρηκοΐας. Το μεταλλαγμένο αυτό γονίδιο μπορεί να ανιχνευθεί στο αίμα ακόμη και του εμβρύου, γεγονός που φέρνει επανάσταση στον προγεννητικό έλεγχο και στην έγκαιρη αντιμετώπιση της κληρονομικής βαρηκοΐας.

-Μη κληρονομικά αίτια, όπως ο πρόωρος τοκετός

-Κατά τον τοκετό π.χ. τραυματισμός, ανοξία του εμβρύου

-Μετά τον τοκετό:

α)κληρονομικά αίτια, όπως διάφορα σύνδρομα π.χ. σύνδρομο Alport και

β)μη κληρονομικά αίτια, όπως λοιμώξεις π.χ. εγκεφαλίτιδα, ωτοτοξικά φάρμακα κ.α.

β) Επίκτητα

-Λοιμώξεις, όπως παρωτίτιδα, γρίπη, μηνιγγίτιδα, ιλαρά, ερυθρά, ανεμοευλογιά κ.α.

-Ωτοτοξικά φάρμακα π.χ. στρεπτομυκίνη, αμινογλυκοσίδες, σισπλατίνη.

-Μεταβολικά νοσήματα και διαταραχές θρέψεως, όπως διαβήτης, αβιταμίνωση Β.

-Κατάγματα κροταφικού οστού.

-Λαβυρινθίτιδες.

-Ακουστικό τραύμα από έκθεση του αυτιού σε έντονο θόρυβο (>90db) βραχείας διάρκειας ή βαρηκοΐα από θόρυβο, όταν η έκθεση των αυτιών σε αυτόν είναι μακράς διάρκειας π.χ. σε εργάτες βαριάς βιομηχανίας. Συνήθως συνοδεύονται από βουητά.

-Ιδιοπαθής αιφνίδια βαρηκοΐα, όταν δεν αποδίδεται σε εμφανή αίτια. Αποτελεί το 15% των βαρηκοϊών και μπορεί να είναι μόνιμη ή αυτόματα να βελτιωθεί. Στο 70% των περιπτώσεων συνυπάρχουν εμβοές.

-Νόσος του Meniere με αυξομειούμενη βαρηκοΐα, εμβοές, ίλιγγο και αίσθημα πληρότητας του ωτός.

-Αυτοάνοση ωτολογική νόσος στο εσωτερικό αυτί που συμβαίνει, όταν οι αμυντικές δυνατότητες του ανοσοποιητικού συστήματος βλάπτουν τα κύτταρα του σώματος και επηρεάζουν και το αυτί. Μπορεί να νοσεί μόνο το εσωτερικό αυτί ή να νοσεί στα πλαίσια μίας άλλης αυτοάνοσου πάθησης. Ορισμένες αυτοάνοσες διαταραχές που μπορούν να επηρεάσουν το αυτί περιλαμβάνουν το σύνδρομο Cogan, η υποτροπιάζουσα πολυχονδρίτιδα, η οζώδης πολυαρτηρίτιδα, κοκκιωμάτωση του Wegener, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η ελκώδης κολίτιδα, το σύνδρομο του Sjogren και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Παρουσιάζει προοδευτικά εξελισσόμενη βαρηκοία ημερών, εβδομάδων ή μηνών, συνήθως και στα δύο αυτιά, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν εμβοές και εκδηλώσεις από το αιθουσαίο. Ανταποκρίνεται πολύ καλά στα κορτικοειδή, που αποτελεί και ισχυρό διαγνωστικό κριτήριο.

-Όγκοι, όπως είναι το ακουστικό νευρίνωμα.

-Πρεσβυακουσία: πρόκειται για μία μορφή προοδευτικής νευροαισθητήριας βαρηκοΐας που παρατηρείται με την πάροδο της ηλικίας συνήθως μετά τα 60 έτη.

Η νευροαισθητήριος βαρηκοΐα αφορά μικρότερα παιδιά (από ότι η ωτίτιδα) και έχει συνήθως δυσμενέστερη πρόγνωση, ωστόσο τα παιδιά μπορούν να ακούσουν με ακουστικά βαρηκοΐας ή κοχλιακά εμφυτεύματα.

Η νευροαισθητήρια απώλεια ακοής οφείλεται στην απουσία ή την καταστροφή αισθητηρίων κυττάρων (τριχοειδή κύτταρα) στον κοχλία και είναι συνήθως μόνιμη. Γνωστή και ως βαρηκοΐα αντιλήψεως, η νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μπορεί να είναι ήπια, μέτρια, σοβαρή ή βαριά.

3. Βαρηκοΐα μικτού τύπου όταν συνυπάρχουν βαρηκοΐα αγωγής και νευροαισθητήρια βαρηκοΐα στο ίδιο αυτί. Η απώλεια ακοής μπορεί να οφείλεται σε συνδυασμό νευροαισθητηριακής βλάβης και σε προβλήματα αγωγιμότητας του ήχου. Η περίπτωση της μικτής βαρηκοΐας είναι ιατρικά βελτιώσιμη, λόγω της δυνατότητας θεραπείας των προβλημάτων αγωγιμότητας, αλλά δεν είναι ολικά αναστρέψιμη. Πολλές φορές, παιδιά με νευροαισθητηριακή βαρηκοΐα έχουν επί πλέον, συχνές ωτίτιδες, ή έχουν ανατομικές ανωμαλίες ή ευαισθησία σε παθήσεις του έξω και μέσου αυτιού.

Η μικτή απώλεια ακοής συνδυάζει τη νευροαισθητήρια βαρηκοΐα και τη βαρηκοΐα αγωγιμότητας. Οφείλεται σε προβλήματα τόσο στο έσω όσο και στο έξω ή μέσο αυτί.

4. Κεντρική βαρηκοΐα (Κεντρική ακουστική δυσλειτουργία - Ακουστική αγνωσία, Διαταραχή ακουστικής επεξεργασίας κλπ.). Η διαταραχή δεν προέρχεται από βλάβη στα περιφερειακά όργανα της ακοής και γι αυτό δεν μειώνει την ακουστική ικανότητα αλλά δημιουργεί προβλήματα στην ακουστική κατανόηση της ομιλίας. Προκαλείται από βλάβη στο ακουστικό νεύρο ή στα ακουστικά κέντρα, από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, νόσους ή όγκους.

Η Ακουστική αγνωσία προέρχεται από ανωμαλία στη λειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος ή από υστερικό μπλοκάρισμα της ακοής. Ο ασθενής μπορεί να δώσει ακουομετρικά αποτελέσματα διαφορετικά κάθε φορά που γίνεται η μέτρηση, γιατί αδυνατεί να ερμηνεύσει τα διάφορα ακουστικά μηνύματα κατά τον ίδιο τρόπο κάθε φορά.

H κεντρική βαρηκοΐα οφείλεται σε δυσκολία της αποκωδικοποίησης και αποθήκευσης της ακουστικής πληροφορίας. Ο άρρωστος δεν μπορεί να ερμηνεύσει αυτό που ακούει. Η μετάδοση του ήχου γίνεται στα κέντρα του φλοιού του εγκεφάλου, αλλά δεν ερμηνεύεται εκεί.

Η κλινική εικόνα της συγκεκριμένης βαρηκοΐας εκδηλώνεται με βαρηκοΐα αντιλήψεως, συνήθως όταν υπάρχει θόρυβος στο περιβάλλον, καθυστέρηση της ικανότητας επικοινωνίας (προβλήματα ομιλίας, χρήση των χεριών αντί της ομιλίας) και προβλήματα συμπεριφοράς.

Η πιθανότητα ύπαρξης της βαρηκοΐας αυτής είναι αυξημένη στα παιδιά, τα οποία παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες, επιβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό ή άλλες νευρολογικές διαταραχές. Επίσης αυτού του είδους η βαρηκοΐα παρατηρείται σε ορισμένες μορφές αφασίας.

Κεντρική απώλεια ακοής γενικά είναι σπάνια σε βρέφη και παιδιά.

Αιτίες της κεντρικής απώλεια της ακοής περιλαμβάνουν:

• Όγκοι

• Ασθένειες που επηρεάζουν την προστατευτική επικάλυψη (μυελίνη) γύρω από τα νευρικά κύτταρα (σκλήρυνση κατά πλάκας).
  
  Σε τέτοιες περιπτώσεις το τονικό ακουόγραμμα είναι φυσιολογικό, αλλά οι δυσκολίες εμφανίζονται στην αναγνώριση των στοιχείων της ομιλίας και στην ερμηνεία του μηνύματος. Η διάγνωση της κεντρικής ακουστικής δυσλειτουργίας είναι πολύ δύσκολη και απαιτεί ιδιαίτερη εξειδίκευση. Οι δυσκολίες στη διάγνωση έχουν ως αποτέλεσμα ιδίως παιδιά να παραμένουν πολλές φορές χωρίς συγκεκριμένη διάγνωση και να εντάσσονται στην γενική κατηγορία των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες.

Δυσακουσία

Οφείλεται σε κακή λειτουργία του αισθητηρίου οργάνου ή σε ανώμαλη λειτουργία του εγκεφάλου. Ο πάσχων ακούει, αλλά δεν μπορεί να διακρίνει τις λέξεις. Ένα άτομο μπορεί να έχει κώφωση που μετριέται σε dB και δυσακουσία συγχρόνως, δηλ απώλεια διάκρισης ήχων που μετριέται σε επί % αναλογία διάκρισης λέξεων.

Ένα πρόβλημα που οφείλεται σε έλλειψη ή βλάβη του ακουστικού νεύρου (όπως ακουστική νευροπάθεια) μπορεί να προκαλέσει νευρική βαρηκοΐα.

5. Η νευρική βαρηκοΐα είναι συνήθως βαριά και μόνιμη.

Τα ακουστικά βαρηκοΐας δεν βοηθούν διότι το νεύρο δεν μπορεί να διαβιβάσει τις ηχητικές πληροφορίες στον εγκέφαλο.

Σε πολλές περιπτώσεις, ενδέχεται να αποτελεί θεραπευτική επιλογή το ακουστικό εμφύτευμα εγκεφαλικού στελέχους.

6. Μη οργανική (ψυχογενής) βαρηκοΐα όταν δεν υπάρχει οργανική βλάβη στο αφτί (υστερική βαρηκοΐα, βαρηκοΐα εκ προσποιήσεως).

Η ψυχογενής βαρηκοΐα(Λειτουργική βαρηκοΐα) είναι η αδυναμία του ατόμου να ακούσει, το οποίο είναι συνέπεια εκούσιας ή ακούσιας διανοητικής διαταραχής. Η εκούσια ψυχογενής βαρηκοΐα είναι η προσποίηση. Συνήθως εμφανίζεται αιφνίδια σαν επακόλουθο μιας έντονης συγκινησιακής διαταραχής. Παρόλα αυτά και οι δύο όροι, ψυχογενής ακούσια βαρηκοΐα ή βαρηκοΐα από προσποίηση είναι ακατάλληλοι γιατί κανείς γιατρός δεν μπορεί να διαφοροδιαγνώσει μεταξύ ενσυνείδητης και ασυνείδητης με βάση την ανύψωση του οδού ακοής.

Λειτουργική (μη οργανική ψυχογενής) βαρηκοΐα ονομάζεται λοιπόν η κατάσταση κατά την οποία ο άρρωστος αναφέρει ότι δεν ακούει, ενώ δεν υπάρχει απώλεια της ακοής ή μεγεθύνει την πάσχουσα βαρηκοΐα του. Η λειτουργική βαρηκοΐα οφείλεται σε ψυχογενή αίτια ή σε προσποίηση. Μπορεί να είναι μονόπλευρη ή αμφίπλευρη. Η βαρηκοΐα, η οποία οφείλεται σε προσποίηση απαντά συνήθως σε άτομα που εργάζονται και που την συσχετίζουν με κάποιο ατύχημα ή την εργασία τους επιδιώκοντας κάποια αποζημίωση. Η ψυχογενής βαρηκοΐα εμφανίζεται μετά από κάποια ένταση στις σχέσεις του πάσχοντος ατόμου με την οικογένεια, τους φίλους ή γενικώς το περιβάλλον του. Συχνά εμφανίζεται ως εκδήλωση προσέλκυσης της προσοχής. Η εκδήλωση της βαρηκοΐας μπορεί να σχετίζεται με μια ήπια φλεγμονή του ωτός.

Η ακουομετρική εξέταση αποκαλύπτει την παρουσία μονόπλευρης ή αμφίπλευρης νευροαισθητήριας βαρηκοΐας με προσβολή όλων των συχνοτήτων στον ίδιο βαθμό. Οι μη σταθερές απαντήσεις του πάσχοντος κατά την ακουομετρική εξέταση πρέπει να δημιουργούν την υποψία λειτουργικής βαρηκοΐας. Συχνά παρατηρείται μια δυσαναλογία μεταξύ των ουδών της τονικής και της φωνητικής ακουομετρίας. Ο έλεγχος της βαρηκοΐας αυτής γίνεται με ειδικές ακουομετρικές εξετάσεις καθώς επίσης και με τις αντικειμενικές εξετάσεις ακοής.

Βαθμοί της βαρηκοΐας

Ο βαθμός της βαρηκοΐας εκφράζεται με τον αριθμό των db με τον οποίο πρέπει να ενισχυθεί ο ήχος για να γίνει ακουστός από τον εξεταζόμενο, π.χ. βαρηκοΐα 20db σημαίνει ότι απαιτείται 20db εντονότερος ήχος για να γίνει ακουστός.

Διακρίνονται οι εξής βαθμοί βαρηκοΐας:

- Ελαφρά βαρηκοΐα 15-30db.

- Μέτρια βαρηκοΐα 31-50db.

- Μεγάλη βαρηκοΐα 51-70db.

- Πολύ μεγάλη βαρηκοΐα 71-90db.

- Κώφωση, όταν η βαρηκοΐα είναι μεγαλύτερη των 90db.

Σε νευροαισθητήρια βαρηκοΐα μεγαλύτερη των 90 dB, όπου η ακοή δεν είναι χρήσιμη ούτε με ακουστικό βοήθημα, γίνεται λόγος για κώφωση

(Αδαμόπουλος, 2001).

Οι Devis και Silverman προτείνουν τη χρήση του όρου ''κώφωση'' όταν το κατώφλι ακουστικής ικανότητας ενός ανθρώπου στην ομιλία είναι μεγαλύτερο από 92 dB στις τρεις τουλάχιστον συχνότητες 500,1000 και 2000 HZ. Οι συχνότητες αυτές είναι σημαντικές για την ομιλία στην καθημερινότητα μας, γιατί πολλοί ήχοι περιλαμβάνονται μεταξύ των συχνοτήτων 500,1000 και 2000 HZ. Ο μέσος όρος αυτών των συχνοτήτων είναι σημαντικός. Οι ίδιοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι, ''εάν ο μέσος όρος στις συχνότητες 500,1000 και 2000 HZ είναι πάνω από 92 dB, τότε η βλάβη ακοής για καθημερινή ομιλία θεωρείται σημαντική''.

Ο βαθμός της βαρηκοΐας βρίσκεται με το ακουόγραμμα.

Πίνακας: Οι Bonninghaus και Roser μας δίνουν τον εξής πίνακα:

Φυσιλογική ακοή

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση: άνω των 6μ.

Ποσοστιαία απώλεια:0-20%

Ελαφρά βαρηκοΐα

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση:4-6μ

Ποσοστιαία απώλεια:20-40%

Μέση βαρηκοΐα

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση:1-4μ

Ποσοστιαία απώλεια:40-60%

Βαριά βαρηκοΐα

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση:0,25-1μ

Ποσοστιαία απώλεια:60-80%

Πλησιάζουσα τα όρια κώφωσης

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση:0-0,25μ

Ποσοστιαία απώλεια:80-95%

Κώφωση

Κατανόηση καθομιλουμένης γλώσσας από απόσταση:0μ

Ποσοστιαία απώλεια:100%

Συμπτώματα και διαφορική διάγνωση μορφών βαρηκοΐας

Βαρηκοΐα αγωγιμότητας: Μείωση της έντασης του ήχου, αλλά συνήθως όχι παραμόρφωση.

Νευροαισθητήρια βαρηκοΐα: Αδυναμία αντίληψης των ήχων στις συνηθισμένες χαμηλές εντάσεις, στις υψηλές εντάσεις οι ακουστοί ήχοι γίνονται αντιληπτοί σε παραμορφωμένη μορφή. Κοινωνικό πρόβλημα υπάρχει όταν η απώλεια είναι μεγαλύτερη από 30-35 dB στο πεδίο του λόγου (=500, 1000, 2000 Hz). Ωστόσο υπάρχουν μεγάλες διαφορές από άτομο σε άτομο και ανάλογα με το περιβάλλον. Η ικανότητα της αντίληψης του λόγου σε περιβάλλον με θορυβώδη περίγυρο εξαρτάται πολύ από την ικανότητα ακοής συχνοτήτων 3000 και 4000 Hz).

Στο ακουστικό τραύμα παρουσιάζεται αρχικά μείωση στα 6000 Hz, μετά ακόμη και στα 4000 Hz και χαμηλότερες συχνότητες. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κατώφλι του ήχου είναι καλύτερο στα 8000 Hz από ό,τι στα 6000 Hz (’’χάσμα στο κατώφλι ήχου’’). Τα προειδοποιητικά σημεία ακουστικού τραύματος είναι υπερακουσία, εμβοές, αίσθημα πληρότητας, και ενδεχομένως παραφωνία (=παραμορφωμένοι ήχοι).

Στη γεροντική βαρηκοΐα (πρεσβυακουσία) παρουσιάζεται αυξανόμενη μείωση της ικανότητας ακοής ήχων υψηλής συχνότητας, και συχνά λείπει το ’’χάσμα’’ στα 6000 και 4000 Hz.

Σε Βαρηκοΐα αγωγιμότητας παρουσιάζεται μείωση ολόκληρης της καμπύλης του ήχου το ανώτερο μέχρι 60 dB, όταν η λειτουργικότητα του ’’έσω ωτός’’ είναι άρτια.

Στη νόσο Ménière αρχικά υπάρχει μονόπλευρη κυμαινόμενη μείωση της ακοής στις χαμηλές συχνότητες, η οποία στη συνέχεια περιλαμβάνει όλο το εύρος των συχνοτήτων.

Αντιμετώπιση, Θεραπεία της βαρηκοΐας

1) Θεραπεία βαρηκοΐας αγωγιμότητας

μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική.

α) Συντηρητική αγωγή

Η συντηρητική θεραπεία στην αντιμετώπιση της βαρηκοΐας τύπου αγωγιμότητας έχει θέση σε περιπτώσεις όπως η οξεία μέση ωτίτιδα, η εξωτερική ωτίτιδα και γενικά όταν η βαρηκοΐα είναι απότοκος φλεγμονών και λοιμώξεων, όπου με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή έχουμε ίαση της αιτίας (φλεγμονή) και του αποτελέσματος (βαρηκοΐα). Επίσης, στην εκκριτική ωτίτιδα είναι πολλές οι φορές που συγκεκριμένες ασκήσεις είναι αρκετές για να υποχωρήσει, ενώ στην απόφραξη του έξω ακουστικού πόρου από βύσμα κυψέλης αρκεί η αφαίρεση του βύσματος για να επανέλθει η ακοή στα φυσιολογικά επίπεδα. Τέλος, η τραυματική διάτρηση του τυμπανικού υμένα συνήθως αυτοϊάται.

β) Χειρουργική αγωγή

Επεμβάσεις όπως η αναβολεκτομή σε ωτοσκλήρυνση του αναβολέα, η αφαίρεση όγκων του έξω ακουστικού πόρου ή του μέσου ωτός, η τυμπανοπλαστική σε χρόνιες ωτίτιδες, η τυμπανοτομή και οι σωληνίσκοι αερισμού στην εκκριτική ωτίτιδα, βελτιώνουν την βαρηκοΐα που προκαλούν οι εν λόγω παθήσεις.

Γενικά η πρόγνωση της βαρηκοΐας τύπου αγωγιμότητας είναι καλή και επιτυγχάνεται βελτίωση αν όχι ίαση στις περισσότερες περιπτώσεις με την εφαρμογή της κατάλληλης θεραπείας.

2) Θεραπεία νευροαισθητήριας βαρηκοΐας

α) Συντηρητική αγωγή

Η συμβολή των φαρμάκων είναι μικρή και μπορεί να επιτύχει μικρή βελτίωση ή αναστολή της βαρηκοΐας όταν αυτή οφείλεται σε μη κληρονομικά ή επίκτητα αίτια π.χ χορήγηση αντιβιοτικών σε λοιμώξεις και κορτιζόνης με βιταμίνες σε ιδιοπαθή αιφνίδια βαρηκοΐα.

Επίσης φαίνεται να υπάρχει μια μη αναγνωρισμένη αιτιολογική συσχέτιση μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και της κοχλιακής βαρηκοΐας ή και κώφωσης γενικά.

Η διαταραχή της δραστηριότητας της βιταμίνης D μπορεί να είναι σημαντικός παράγοντας στην αιτιολογία της ωτοσκλήρυνσης, της πρεσβυακοΐας και της βαρηκοΐας που σχετίζεται με τη χρονία νεφρική ανεπάρκεια

Η έλλειψη βιταμίνης D θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και στη διαφορική διάγνωση της ανεξήγητης αμφοτερόπλευρης κοχλιακής βαρηκοίας. Τούτο είναι πολύ σημαντικό, καθώς αυτή η «νέου» μεταβολικού τύπου νευραισθητήρια βαρηκοία μπορεί να είναι αναστρέψιμη και μπορεί μάλιστα να συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση της οστεομαλακίας, προτού εκδηλωθούν σοβαρότερα γενικευμένα σκελετικά συμπτώματα.

β) Ακουστικά βαρηκοΐας

Πρόκειται για ηλεκτρονικές μικροσυσκευές που τοποθετούνται στο πίσω μέρος του πτερυγίου του αυτιού και στον έξω ακουστικό πόρο, οι οποίες ενισχύουν τους ήχους για να γίνουν ακουστοί από τα βαρήκοα άτομα. Ενδείξεις εφαρμογής τους είναι π.χ η πρεσβυακουσία και οι κληρονομικές βαρηκοΐες. Απαιτείται ειδική εκπαίδευση μετά την εφαρμογή (λογοθεραπεία).

γ) Χειρουργική αποκατάσταση

Περιλαμβάνει την

α) αφαίρεση όγκων π.χ ακουστικό νευρίνωμα και

β) μία επέμβαση που ολοένα κερδίζει χώρο στη θεραπεία της βαρηκοΐας τις τελευταίες 2 δεκαετίες, που είναι η τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος. Είναι μία νέου τύπου ηλεκτρονική συσκευή που τοποθετείται στον κοχλία (όταν η βλάβη εντοπίζεται σε αυτόν) και δεν ενισχύει τον ήχο όπως το ακουστικό βαρηκοΐας αλλά τον μετατρέπει απευθείας σε ηλεκτρική ενέργεια , η οποία θα ερεθίσει το κοχλιακό νεύρο. Η μέθοδος έχει συγκεκριμένες ενδείξεις, προϋποθέτει φυσιολογική λειτουργία του ακουστικού νεύρου και για να αποδώσει απαιτείται μακροχρόνια έντονη και συνεχής ειδική εκπαίδευση μετεγχειρητικά.

Πρόγνωση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας

Η πρόγνωση της νευροαισθητήριας βαρηκοΐας είναι κακή γιατί οι βλάβες που την προκαλούν είναι συνήθως μόνιμες και η θεραπεία της δεν είναι εφικτή. Οι πάσχοντες όμως μπορούν να ακούσουν καλύτερα με τις μεθόδους που αναφέρθηκαν αρκεί το πρόβλημα να διαγνωσθεί έγκαιρα ειδικά στα βρέφη, ούτως ώστε να προληφθεί η αλαλία. Το λεπτομερές ιστορικό (κύηση, τοκετός, ύπαρξη βαρήκοων συγγενών), η αντίδραση ή μη του βρέφους στα ηχητικά ερεθίσματα (γυρίζει το κεφάλι μετά τους 4 μήνες ζωής) και ειδικές εξετάσεις επί υποψίας βαρηκοΐας, συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση. Μετά την διάγνωση του προβλήματος σημασία έχει η έγκαιρη εφαρμογή ακουστικών ή χειρουργικής επέμβασης όταν ενδείκνυται και η κατάλληλη και σωστή εκπαίδευση.

Οι σωματικές, ψυχολογικές, επαγγελματικές και κοινωνικές συνέπειες της βαρηκοΐας

Η βαρηκοΐα είναι μια πολύ συνηθισμένη βλάβη, καθώς ένας στους τρεις ανθρώπους ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν μειωμένη ακοή.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι 43 εκατομμύρια παιδιά και νέοι, ηλικίας 12 έως 35 ετών, έχουν απώλεια ακοής εξαιτίας της δυνατής μουσικής.

Η Βαρηκοΐα δεν πλήττει μόνο την ακοή, αλλά έχει και άλλες σοβαρές συνέπειες. Έτσι η απώλεια της ακοής μπορεί να έχει βαθιές σωματικές, ψυχολογικές, επαγγελματικές και κοινωνικές συνέπειες, αλλά πολλοί πάσχοντες δεν τις συνειδητοποιούν ή δεν θέλουν να τις παραδεχθούν.

Ωστόσο, οι περισσότεροι πάσχοντες περιμένουν κατά μέσο όρο 5 έως 15 χρόνια πριν απευθυνθούν σε ειδικό, αψηφώντας τις βαθιές σωματικές, ψυχολογικές, επαγγελματικές και κοινωνικές συνέπειες.

Οσο μεγαλύτερη όμως είναι η καθυστέρηση τόσο περισσότερα χάνει ο πάσχων από τη ζωή του, αλλά και τόσο πιο δύσκολο θα είναι να προσαρμοστεί στα βοηθήματα ακοής. Στην πραγματικότητα, «όσο νωρίτερα ζητήσει κάποιος βοήθεια για τη διαταραχή της ακοής τόσο πιο εύκολο θα είναι για τον εγκέφαλο να ξαναχρησιμοποιήσει τα ακουστικά μονοπάτια του που είναι υπεύθυνα για την επεξεργασία και την παραγωγή του ήχου» σημειώνουν οι συγγραφείς της έκθεσης.

Γιατί όμως διστάζουν οι ασθενείς να πάνε στον γιατρό; Ερευνα του Εθνικού Συμβουλίου Γηράνσεως των ΗΠΑ που διεξήχθη σε 2.096 άτομα με βαρηκοΐα, έδειξε ότι οι δύο στους τρεις από όσους δεν είχαν απευθυνθεί σε γιατρό εθελοτυφλούσαν, αιτιολογώντας τον δισταγμό τους με επιχειρήματα όπως «δεν έχω και τόσο μεγάλο πρόβλημα» ή «είμαι μια χαρά και χωρίς ακουστικό». Ωστόσο, οι συνομήλικοί τους που φορούσαν ακουστικό βαρηκοΐας ήταν, κατά μέσο όρο, πιο δραστήριοι κοινωνικώς και είχαν μειωμένο κίνδυνο κατάθλιψης, άγχους, παράλογων φόβων και ανασφάλειας.

Επιπτώσεις

Για τους πάσχοντες από βαρηκοΐα, η σύγχυση, οι δυσκολίες στη συγκέντρωση και η απόσπαση της προσοχής είναι συχνές νοητικές συνέπειες, ανέφεραν προσφάτως στην επιθεώρηση «Clinical Interventions in Aging» επιστήμονες από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Φεράρα, στην Ιταλία.

Άλλες συχνές συνέπειες είναι η αδυναμία να σκεφτεί ο πάσχων καθαρά και οι δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων. Επιπλέον, όταν κάποιος δεν ακούει καλά, μπορεί να αρχίσει να φοβάται ότι οι άλλοι μιλούν γι' αυτόν πίσω από την πλάτη του και έτσι μπορεί να εκδηλώσει αισθήματα θυμού και ντροπής, καθώς και απώλεια αυτοεκτίμησης.

Η βαρηκοΐα έχει σχετισθεί και με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, δεδομένου ότι η σιωπή συνεπάγεται μειωμένα νοητικά ερεθίσματα και όσο πιο σοβαρή είναι τόσο αυξάνεται ο κίνδυνος, σύμφωνα με μελέτη του Κέντρου Γήρανσης και Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς.

Οι δυσκολίες στην ακοή έχουν και σωματικές συνέπειες, όπως υπερβολική κόπωση, στρες και πονοκεφάλους, που μπορεί να οφείλονται στην προσπάθεια που καταβάλλει ο ασθενής να ακούσει. Επίσης έχουν σχετισθεί με αυξημένα προβλήματα διατροφής, ύπνου και σεξουαλικής λειτουργίας.

Άλλες μελέτες τις έχουν συσχετίσει με μειωμένη παραγωγικότητα, επιδόσεις στη δουλειά και επιτυχίες στην επαγγελματική σταδιοδρομία (επομένως και με χαμηλότερο εισόδημα), αλλά και με διπλάσιο κίνδυνο ανεργίας, σε σύγκριση όχι μόνο με τα άτομα με φυσιολογική ακοή αλλά και με τους βαρήκοους που φορούν ακουστικά βαρηκοΐας.

Τέλος, υπάρχουν και ζητήματα ασφάλειας, αφού οι βαρήκοοι χάνουν ακουστικά μηνύματα απαραίτητα για την επιβίωση – από το τηλέφωνο ή τον συναγερμό στο σπίτι έως την κόρνα ενός αυτοκινήτου.

on-line free ακουόγραμμα-εκτίμηση ακοής

Αφού ολοκληρώσετε το τεστ, συζητήστε τα αποτελέσματα με το γιατρό σας.

Ακόμη το παρακάτω βίντεο θα σας βοηθήσει να ανακαλύψετε στα πόσα Hertz αρχίζετε να αντιλαμβάνεστε τους ήχους, και θα σας δώσει μια πρώτη εικόνα για την κατάσταση της ακοής σας. Θα ακούσετε έναν ήχο στο βίντεο και από το πόσο νωρίς θα τον αισθανθείτε, θα ανακαλύψετε αν έχετε σούπερ ακοή, εξαιρετική, πολύ καλή ή και κάτω του μετρίου. Αφού ολοκληρώσετε το τεστ, συζητήστε τα αποτελέσματα με το γιατρό σας.

Ακόμη σχεδόν όλοι, ανεξαρτήτου ηλικίας, μπορούμε και πρέπει να αντιληφθούμε ήχους στη συχνότητα των 8,000 Hz.

Οι άνθρωποι ηλικίας κάτω των 50 ετών μπορούν και πρέπει να ακούσουν κατά μέσο όρο συχνότητες στα 12,000 Hz.

Οι άνθρωποι ηλικίας κάτω των 40 ετών μπορούν και πρέπει να ακούσουν κατά μέσο όρο συχνότητες στα 15,000 Hz.

Οι άνθρωποι ηλικίας κάτω των 18 ετών μπορούν και πρέπει να ακούσουν κατά μέσο όρο συχνότητες στα 17.400 Hz.

Στο κατωτέρω γράφημα ευαισθησίας της ακοής σε συνάρτηση με την ηλικία, όπως ήταν αναμενόμενο, υπάρχει μια σαφής τάση που δείχνει ότι καθώς μεγαλώνουμε, χάνεται η δυνατότητα να ακούμε τις υψηλές συχνότητες. Το τελικό γράφημα διασποράς της υψηλότερης συχνότητας που ακούμε σε συνάρτηση με την ηλικία, πέφτει περίπου σε ευθεία γραμμή. Ως εκ τούτου, για τον υπολογισμό της αναμενόμενης υψηλότερης συχνότητας για την ηλικία σας, απλά πολλαπλασιάστε την ηλικία σας με το 166 και αφαιρέσετε αυτό που θα προκύψει από το 20925. Σε γενικές γραμμές, αναμένουμε πολλοί άνθρωποι θα είναι σε θέση να ακούσουν πάνω από το μέσο όρο συχνότητας για την ηλικία τους, αλλά και πολλοί άνθρωποι δεν θα είναι σε θέση να ακούσουν μέχρι αυτό. Αυτό είναι ένα μη επιστημονικά αυστηρό test και έχει δημιουργηθεί για να τονίσει απλώς τις διακυμάνσεις της ανθρώπινης ακοής με ένα διασκεδαστικό και προσιτό τρόπο. Όσον αφορά τα αποτελέσματά σας, σας συνιστούμε να επικοινωνήσετε με έναν εξειδικευμένο ωτορινολαρυγγολόγο ο οποίος θα είναι σε θέση να ελέγξει την ακοή σας σε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον.

Test ακοής

Αν απαντήσετε καταφατικά σε τρία ή περισσότερα από τα ερωτήματα που ακολουθούν, καλό είναι να απευθυνθείτε σε ωτορινολαρυγγολόγο.

* Δυσκολεύεστε να ακούσετε το τηλέφωνο;

* Δυσκολεύεστε να ακούσετε όταν υπάρχει θόρυβος στο περιβάλλον γύρω σας;

* Δυσκολεύεστε να παρακολουθήσετε μία συζήτηση όταν μιλούν ταυτοχρόνως δύο ή περισσότερα άτομα;

* Καταβάλετε προσπάθεια για να κατανοήσετε μία συζήτηση;

* Έχετε την εντύπωση ότι οι γύρω σας δεν μιλούν καθαρά ή μουρμουρίζουν;

* Παρανοείτε ό,τι λένε οι άλλοι και απαντάτε λάθος;

* Ζητάτε συχνά από τους άλλους να επαναλάβουν ό,τι είπαν;

* Δυσκολεύεστε να κατανοήσετε τον λόγο των γυναικών και των παιδιών;

* Παραπονούνται οι γύρω σας ότι βάζετε πολύ δυνατά την τηλεόραση;

* Ακούτε συχνά ένα κουδούνισμα, ένα βουητό ή έναν υπόκωφο ήχο;

* Σας μοιάζουν μερικοί ήχοι πολύ δυνατοί;

Δείτε: και τις επιπτώσεις του ελλείμματος ακοής στον λόγο και την ομιλία

Δείτε την Παιδική βαρηκοΐα αναλυτικά

Δείτε και ΕΔΩ την Παιδική βαρηκοΐα αναλυτικά